2.1. Odbiory mocy biernej 57
W równaniu (2.1) przyjęto, że punkt pracy silnika jest na liniowej części krzywej magnesowania (przed zagięciem), a zatem moc magnesowania jest proporcjonalna do drugiej potęgi napięcia. Strata mocy na reaktancji rozproszenia jest odwrotnie proporcjonalna do drugiej potęgi napięcia i wprost proporcjonalna do kwadratu obciążenia. Moc magnesowania w równaniu (2.1) ma znacznie większą wartość od mocy biernej rozproszenia.
Na wartość mocy biernej silnika ma wpływ obciążenie silnika. Silnik niedociążo-ny, pracujący przy napięciu znamionowym (U — UJ pobiera z sieci mniejszą moc bierną, ponieważ maleje wtedy prąd obciążenia, od którego w drugiej potędze zależy pobór mocy biernej rozproszenia. Jednakże ze względu na stałą moc bierną magnesowania i znaczne zmniejszenie mocy czynnej pobieranej przez silnik, proporcjonalnej do obciążenia, moc bierna ulega mniejszej zmianie niż moc czynna. Ulega zatem zmniejszeniu współczynnik mocy (rys. 2.1). Zależność zmian mocy biernej pobieranej przez silnik od mocy czynnej (obciążenia) silnika można wyrazić wzorem:
przy czym Q to moc bierna pobierana przez silnik, Qn i Pn — moc bierna i czynna przy obciążeniu znamionowym, Qs — moc bierna biegu jałowego.
Wzór (2.2) zilustrowano graficznie na rys. 2.2. Wynika z niego, że silniki o mniejszej mocy znamionowej mają mniejszy współczynnik mocy przy niedociążeniu. Powodem tego jest większa względna wartość mocy biernej biegu jałowego tych silników.
Znamionowy współczynnik mocy silników indukcyjnych zależy od ich konstrukcji i ma mniejszą wartość, gdy:
— silnik ma mniejszą prędkość obrotową (większą liczbę par biegunów — większy prąd magnesujący),
— szczelina powietrzna jest powiększona (zwiększony pobór mocy biernej rozproszenia),