Obraz0 (17)

CM,CM,CM,CHO

Idehyd n-masłowy

CHjCMsCM,

CO

iCHCHO

aldehyd izomaslowy;

CH jCM _aCH _aCM jOM l

CHj CHy CMj-CMO Dłj-CH/CMyOłO j

CHy CMyCMyCHy CM-CHjOM

fc²

0*2

(ciyioprcpyteokrrtelnol

Z aldehydu izomasłowego, po uwodornieniu.

CH

CM.

'-f^H-

CHO

gdyż ipriyj* reakcji uwodornienia aldehydu do alkoholu* Surowiec olefL nowy stanowię garowa lub ciekle alkeny w mieszaninie i alkanami, cykl o* alkanami lub węglowodorami aromatycznymi. Wymienione domieszki nie ula* gaję ładnym przemianom w warunkach procesu okno i mogę być łatwo oddzielono od produktów syntezy. Umożliwia to przerabianie alkenów bez uprzedniego oddzielenia ich od innych węglowodorów# a więc wykorzystania > tanich i łetwo doetgpnych surowców petrochemicznych.

Klasyczna odmiana syntezy okeo prowadzone jest pod wysokim cienieniem (ponad 20 HPa), w temp. IJ0-I80°C# wobec kobeltu jako katalizatora (tab. 58). w środowisku reakcyjnym, pod wpływem tlenku węgla i wodoru, kobalt przekształca si« w wodorotatrakarbonylok kobaltu HCo(Co),» który jest rozpuszczalny w alkanach. Proces taki etanowi''więc homogeniczne reakcję ketalitycznę. Nowsze układy katalityczne aę kompleksami MCo(co)* i trialkllofoafin# a * ostatnich latach szczególnie rot-I powszechnily alg katalizatory rodowe stanowięce kompleksy wodorokarbo-1 nylku rodu i trifenylofoefin. Te ostatnie katalizatory umożliwiaję prowadzenie reakcji w znecznie łagodniejszych warunkach (niższe ciśnienie) i zapewniaję większę selektywność procesu (korzyetniejezy stosunek izomerów *n" do *izo“ w mieszaninie poreakcyjnej).

Tabela 58

Charaktarystyka procaaów okao

Parametry	[Klasyczny proces	Udoskonalone procesy
proceau	firmy Ruhrchemio	Shell	1 Union Carbide
Katalizator	MCo(CO)*	MC« (CO) gf*ffc#3	MRH(CO)(PPS,)a
Temperatura (°C)	140*180	160-200	70-120
Ciśnienia (MPa)	20-30	5-10	1-2
Stężenia katalizatora w środowisku reakcyjnym	0,1-1,0	0.5-1,0	poniżej 0#01
(% wag. metalu)
Stosunek produktów “n“ do “izo"	4:1	7:1	i

Spośród licznych wariantów syntez okao największe znaczenie przemysłowe ma produkcja aldehydów maglowych (n- i izo-) z propylenu, traktowana jako pierwszy etap produkcji butanoli (n- i izo-) i oktanolua

CCM,CH,CM,C

(ch₃),chchi

Powstajęca mieszanina izomerów zawiera w przybliżeniu 90% aldehydu n-■aałowego i 10% aldehydu i z oma a1owego. Aldehyd n-meaIowy przerabia się ■a dwa epoeobyi    '

- poddaje się go uwodornieniu otrzymujęc n-butanoli

CM₃CH,CM,CH0 • M;

- poddaje aię' go kondeneacji aldolowej w obecności alkaliów, a następnie uwodornieniu do 2-etyIohekeanolu (potocznie nazywanego oktano-lamii

CNj-CMyCH-CMO

Jhiom) loklonel)

otrzymuje aię Izobutenol: CMj-CM—CHj .

W nowoczesnych instalacjach hydroCormylowanla propylenu przeprowadza elf metodę niskociśnieniowę wobec katalizatora rodowego 1 tri fenylofos-finy rozpuszczonych w mediach reakcyjnych (tab. 58, rys. 90). Do reaktora wprowadza się etrumien gazu syntezowego oraz propylen. Zeehodzęca reakcja ma charakter egzotermiczny - część wydzielającego się cieple jest odprowadzane przez odparowanie cieczy# a ezęec przez przeponowe chłodzenie reaktora wodę. Mieszanina poreakcyjna opuszczajęca reaktor w postaci pary jeat kondenaowana w celu oddzielenia nie przereagowanych substratów, która aę zawracane do proceau. Rozdzielanie i oczyszczenie aldehydów stasiowych przeprowadza się metodę destylacji frnkejonowaneJ. Pozostałościg z kolumny destylacyjnej jest mieszanina butanoli, które powstaję w małej ilości jako produkty uwodornienia aldehydów maelowych. Odbierany z kolumny destylacyjnej aldehyd n-ataelowy poddaje się w dalszej części Instalacji działaniu NoOM , pod którego wpływem cząsteczki aldehydu lęcsę aię w aldol. Aldol po ogrzaniu ulega wewnętrzczęateczko-wemu odwodnieniu, po czym półprodukt uwodornia aię w obecności katalizatora niklowego. Otrzymany 2-etylohekaanol oddziela aię w kolumnie destylacyjnej od n-butanolu# którego pewna ilość powstaje przez uwodornienie tej części aldehydu# która nie prsereagowala w aldol.

M 1985 r. wyprodukowano w skali światowej 5,1 min t produktów drogę hydro formy lowen la olefin, przy czym największy udział - 3,5 min t -

299