Obraz 7

od roku do kilku lat. Okres rozkładu można skrócić do 10-12 tygodni przez rozdrobnienie mechaniczne odpadów, dodatek nawozów mineralnych z przewagą azotu (2 kg sumy nawozów na 1 m³), utrzymywanie wilgotności kompostu i okresowe napowietrzanie (przerzucanie pryzm co 4-6 tygodni).

Odpady z drewna i resztki zasuszonych i zdrewniałych roślin są materiałami charakteryzującymi się wysokim procentem celulozy, lignin i pentozanów, odpady drewna z dębów, buków i grabów zawierają związki fenolowe (garbniki), a gatunki iglaste zawierają związki żywiczne. Substancje te mogą hamować wzrost i być przyczyną sorpcji biologicznej azotu i innych składników pokarmowych. W praktyce prowadzi to do przedłużenia okresu naturalnego rozkładu komponentów do kilku lat, a sorpcja biologiczna prowadzi do znacznego zubożenia kompostu, głównie w przyswajalny azot. Z literatury niemieckiej wynika, że wszystkie tego rodzaju odpady pochodzące z terenów zieleni, w tym z lasów komunalnych, są kompostowane po ich przygotowaniu przez dokładne rozdrobnienie.

Do rozdrabniania w naszych warunkach można używać rozdrabniaczy typu „bąk” (dla części drobnych) oraz rozdrabniaczy do produkcji wiórów używanych w celulozowniach i w produkcji płyt wiórowych.

Po rozdrobnieniu okres kompostowania można skrócić do kilkunastu tygodni. Po częściowym rozkładzie odpady mogą być rozrzucane (nie przekopywane) na powierzchni skupin krzewów, rabat kwiatowych, nasadzeń róż, wokół pni drzew jako środek chroniący przed utratą wilgoci i rozwojem chwastów. Po długotrwałym kompostowaniu (aż do pełnej humifikacji) z odpadów uzyskuje się żyzny kompost, który można wykorzystać w terenach zieleni.

Podział odpadów sortowanych w pojemnikach typu „Ludmar” obejmuje:

-    materiały organiczne dające się kompostować (tekstylia, makulatura, papier), oraz odpady nie rozkładające się w warunkach naturalnych:

-    szkło (przezroczyste i barwione),

-    tworzywa sztuczne,

-    metale z podziałem na żeliwo, żelazo, miedź, glin, mosiądz, ołów (akumulatory), cynk i inne odpady.

Ekologiczne wysypiska śmieci w krajobrazie otwartym

W Polsce znajduje się około 2500 wysypisk „dzikich”, lokalizowanych przez nieodpowiedzialne władze niektórych gmin na terenie wyeksploatowanych żwirowni, w naturalnych zagłębieniach terenu, w wąwozach, a nawet na powierzchniach nieużytków. Wszystkie nielegalne wysypiska powinny ulec likwidacji ze względu na zatruwanie środowiska dymami pożarów powsta-

223