OMiUP t1 Gorski8

W czasie pracy pompy wprawiony w ruch obrotowy blok cylindrowy 2 uruchamia tłoki 4, które ślizgając się po prowadnicy wewnątrz kadłuba 1 wykonują w czasie obrotu ruch posuwisto — zwrotny w stosunku do cylindrów bloku 2. Blok cylindrowy napędzany jest najczęściej bezpośrednio silnikiem elektrycznym.

Wielkość skoku s zależy od wzajemnego ustawienia kadłuba 1 i bloku cylindrowego 2. Jeżeli blok osadzony jest mimośrodowo względem kadłuba i miarą mimośrodowości będzie wielkość e, to wówczas skok s = 2e. W takim przypadku (rys.2.32a) przestrzeń A w górnej części nieruchomego wału rozrządczego 3 połączona jest z cylindrami, w których następuje ruch tłoka od środka na zewnątrz. Kolejne położenia tłoków w cylindrach, zwiększając więc przestrzeń pod tłokiem, powoduje zasysanie cieczy przez kanał łączący na przykład zbiornik cieczy z przestrzenią A wału rozrządczego. Dolna przestrzeń B nieruchomego wału łączy się z tymi cylindrami, w których odbywa się ruch tłoczenia, a tym samym ciecz wytłaczana jest przez kanał łączący przestrzeń B z jakimś odbiornikiem.

Teoretyczna wydajność pompy promieniowej wynosi:

(2.49)

7t • d^    o

Q_th = —2— • 2 • e • z • n [irr/min]

gdzie:

d — średnica cylindra [m], e — mimośrodowość [m], z — liczba tłoków,

n — prędkość obrotowa pompy [obr/min].

Wraz ze zmianą wartości mimośrodowości e, spowodowanej przesuwaniem się obudowy pompy (powierzchni ślizgowej stóp tłoków 4) względem bloku 2, zmienia się wydajność pompy promieniowej. W położeniu przedstawionym na rysunku 2.32b mimośrodowość e = 0 i w tym wypadku wydajność pompy również jest zerowa, tzn. pompa pracuje jałowo, a tłoki obracając się nie wykonują żadneqo ruchu względem cylindrów bloku 2. Jeżeli nastąpi dalsze przesunięcie obudowy względem bloku i powstanie mimośrodowość e w kierunku odwrotnym do poprzedniego (rys.2.32c) to wtedy, przy tym samym w dalszym ciągu kierunku obrotów, tłoki znajdujące się w dolnej części pompy będą wykonywały suw ssania, w górnej natomiast — suw tłoczenia. Oznacza to, że przy stałym położeniu wału rozrządczego 3, komora B stanie się komorą ssawną, komora A natomiast— tłoczną. Zmieni się więc kierunek przepływu cieczy przez pompę, czyli kierunek pompowania.

Najczęściej stosowaną na polskich statkach pompą o wirujących cylindrach jest pompa typu PP lub PV produkcji ZUO "Hydroster " w Gdańsku. Pompę tego typu pokazano na rysunku 2.33.

Kadłub pompy składa się z trzech części: cylindrowej 1 i dwóch pokryw bocznych 2. W lewej pokrywie osadzony jest na stale wał rozrządczy 3, w którym znajdują się dwa kanały 4 i 5, zakończone dwiema komorami 6 i 7. Na wale 3, zamontowany obrotowo blok cylindrowy 8, połączony jest z wałem napędowym

68