OMiUP t1 Gorski1

2.5.4.2. REGULACJA POMP

Przez pojęcie regulacji pomp rozumie się przede wszystkim regulację wydajności, uzyskiwana bowiem praca użyteczna (wysokość podnoszenia) w pompach wyporowych, a szczególnie tłokowych, prawie wyłącznie zależy od przeciwciś-nienia, na jakie napotyka pracująca pompa. W pompach wirowych praca użyteczna (wysokość podnoszenia) jest związana z wydajnością pompy przez zależność, którą obrazuje charakterystyka dławieniowa.

Zmianę wydajności pomp tłokowych można uzyskać jedynie przez zmianę ich obrotów (zmianę liczby podwójnych suwów na minutę dla pomp bezkorbowych).

Rys. 2.136. Regulacja wydajności wyporowych pomp tłokowych.

Przypadek taki, połączony ze współpracą pompy tłokowej z rurociągiem o określonej charakterystyce, przedstawiony jest na rysunku 2.136. Każda z przedstawionych tu charakterystyk Y odpowiada innej prędkości obrotowej pompy. Przy czym n₃ < n₂ < Wraz ze zmniejszaniem liczby obrotów (podwójnych suwów) w jednostce czasu maleje też wydajność od na przykład z Q₁ do Q₇ i Q₃. Regulacja tego stosowana jest najczęściej dla pomp bezkorbowych, gdzie liczba podwójnych suwów na minutę zależy od ilości pary dopływającej do cylindra parowego, a dopływ jej reguluje się dławieniem w zaworze wlotowym pary. Dławienie może następować przez regulację ręczną lub automatyczną.

Analogicznie można regulować wydajność pomp zębatych lub śrubowych, co. przedstawia rysunek 2.137. Jednakże zmiana obrotów pompy napędzanej silnikiem elektrycznym jest technicznie kłopotliwa, a jednocześnie — dla niewielkich pomp

pobierane moce są stosunkowo małe, tak że częściej stosuje się regulację przelewową. Schemat takiej regulacji przedstawiono na rysunku 2.138.

Regulacja przelewowa może być dwojakiego rodzaju. W pierwszym, przedstawionym na rysunku 2.138a przelew odprowadzany jest do zbiornika 3. W ten

171