OMiUP t1 Gorski6

Na rysunku 2.152 przedstawiono kilka charakterystycznych wykresów pompy tłokowej. W celu ułatwienia porównania przyjęto, że wszystkie wykresy dotyczą tej samej pompy (stały skok, wielkości uzyskiwanych ciśnień itp.).

Wykres A obrazuje pompę pracującą poprawnie. Na wykresie B obserwujemy zbyt późne zamknięcie zaworu ssawnego tak, że dopiero gdy tłok przesunie się w swym suwie tłoczenia o wartość S_t od skrajnego położenia, zamknie się zawór ssawny i otworzy tłoczny pod wpływem wzrostu ciśnienia w cylindrze. Podobnie będzie, gdy tłok rozpocznie suw ssania i przez czas, który jest potrzebny na jeg₀ przesunięcie o drogę S_s, nastąpi zasysanie cieczy z przewodu tłocznego, spod nie domkniętego jeszcze zaworu tłocznego. Takiemu zjawisku można przeciwdziałać przez zwiększenie nacisku sprężyny na zawory — ssawny i tłoczny.

Na wykresie C uwidoczniono zasysanie powietrza do cylindra, a następnie jego sprężanie wzdłuż krzywej 3 — 4. Zawór tłoczny otworzy się dopiero wtedy, gdy zassane uprzednio powietrze zostanie sprężone do ciśnienia panującego w przewodzie tłocznym pompy.

Na wykresie D pokazano tworzenie się wewnątrz cylindra pompy tłokowej, tzw. worków powietrznych, mamy tu bowiem do czynienia ze sprężaniem i rozprężaniem powietrza, które nie jest usuwane poza cylinder w czasie suwu tłoczenia, jak w przypadku przedstawionym na wykresie C.

W pompie, której wykres indykatorowy wygląda jak wykres E, jest nieszczelny zawór ssawny, który — szczególnie podczas końcowej fazy suwu tłoczenia — przepuszcza wytłaczaną ciecz z powrotem do przewodu ssawnego. Zjawisko to łączy się z gwałtownym spadkiem ciśnienia w cylindrze, jeszcze przed końcem suwu tłoczenia.

Jeżeli nieszczelny (uszkodzony, skorodowany, częściowo zawieszony) jest zawór tłoczny, to wykres indykatorowy pompy przybiera postać F. Następuje wówczas zasysanie cieczy z przewodu tłocznego podczas suwu ssania.

Wykres G przedstawia pompę tłokową pracującą z napływem. Linia ssania znajduje się tu powyżej linii ciśnienia atmosferycznego i charakteryzują ją znaczne zakłócenia i zmiany ciśnienia.

Wykres H wreszcie to obraz tłokowej pompy szybkobieżnej z niewielkimi powietrznikami, umieszczonymi dosyć daleko od cylindra pompy, wskutek czego zarówno na przebieg zasysania, jak i wytłaczania mają znaczny wpływ wahania sił wywołanych bezwładnością słupa cieczy.

Odstawiając pompę tłokową należy kolejno:

—    zatrzymać pompę,

—    zamknąć zawór na przewodzie ssawnym,

—    zamknąć zawór na przewodzie tłocznym,

—    w razie możliwości zamarznięcia spuścić przez kurki spustowe ciecz z cylindra (zwłaszcza zimą, jeżeli pompa przetłacza wodę i to zarówno słodką, jak

i morską),

—dokonać przeglądu pompy i usunąć ewentualne zauważone w pracy usterki.

186