Na rysunku 2.138c przedstawiono charakterystykę regulacji. Krzywa R1 obrazuje rakterystykę głównego rurociągu tłocznego, krzywa R2 natomiast — krzywą rurociągu przelewowego. Przy całkowicie otwartym zaworze przelewowym 2 zastępczą charakterystykę rurociągu obrazuje krzywa R] + R2. Jak wynika z wykresu, pełne otwarcie zaworu przelewowego powoduje nieznacznie zwiększenie wydajności pompy od Q) do Q2, przy czym Qj to wydajność pompy przy zamkniętym zaworze przelewowym 2. Zwiększenie wydajności pompy spowodowane jest zmniejszeniem oporów przepływu w rurociągach, zarówno ssawnym (w wariancie b) jak i tłocznym, przez który przepływa obecnie jedynie przetłaczanej cieczy. Ilość cieczy przepływającej zaworem i rurociągiem przelewowym wynosi w tym momencie q2, przy czym oczywiście:
(2.107)
Zmiana wielkości otwarcia zaworu przelewowego 2 powoduje zmianę charakterystyki rurociągu R2, a więc i charakterystyki zastępczej R1 + R2. Tym samym ilość cieczy przepływającej w tych warunkach przez rurociąg R} będzie wynosiła qj' * qj. Wynika stąd, że regulacja ilości cieczy dostarczanej do rurociągu Rj zależy od stopnia otwarcia zaworu przelewowego 2, a więc od zmiennej charakterystyki
rurociągu przelewowego R-,. ,------------
Zmianę wydajności pomp wirowych uzyskuje się, stosując jeden z dwu podanych dalej sposobów regulacji, a mianowicie przez dławienie lub przez zmianę
prędkości obrotowej. I________
Istnieją jeszcze inne sposoby regulacji wydajności pomp wirowycHTNależy do nich regulacja upustowa, regulacja napowietrzająca, regulacja przez ustawienie łopatek itp., jednakże nie stosuje się ich w pompach okrętowych.
Rys. 2.139. Regulacja wydajności pompy wirowej przez dławienie.
173