W sprężarkach wielostopniowych tłokowych stosuje się rozmaite układy, zależnie od liczby stopni i wydajności.
Dla mniejszych wydajności sprężarek dwustopniowych stosuje się tłoki tzw. różnicowe albo stopniowane, uzyskując tym samym sprężarki jednotłokowe dvvustopniowe. Przykład takiego rozwiązania przedstawiony jest na rys. 3.10a).
Dla większości wydajności stosuje się rozwiązania dwutłokowe w jednej z trzech wersji:
_dwa tłoki stopniowane (dwustopniowe); (rys 3.10b),
— dwa tłoki o różnych średnicach i jednakowych skokach (rys. 3.10c),
— dwa tłoki o jednakowych średnicach i różnych skokach (rys. 3.10d).
W praktyce najczęściej spotyka się rozwiązania przedstawione na rys. 3.10a) i 3.10c).
Głównymi elementami okrętowych sprężarek tłokowych są: kadłuby z cylindrami, tłoki, zawory, dławice i międzystopniowe chłodnice powietrza, w których prowadzone są dolne części tłoków VVC i NC.
Tłoki sprężarek mają bardzo rozmaite konstrukcje, w zależności od przeznaczenia, ciśnienia i szybkobieżności sprężarki oraz od rodzaju sprężanego czynnika.
Na rysunku 3.12 przedstawiono kilka typowych rozwiązań tłoków sprężarek.
Na rys. 3.12 a/ pokazano tłok sprężarki chłodniczej freonowej, szybkoobrotowej, w wykonaniu bezkrzyżulcowym. W górnej części tłoka, w specjalnych rowkach, umieszczone są pierścienie uszczelniające, wykonane zazwyczaj z żeliwa o twardości nieco wyższej niż materiał cylindra. Oprócz pierścieni uszczelniających stosuje się też nieraz — jako ostatni od dołu — pierścień zgarniający. Zapobiega on przedostawaniu się oleju z karteru sprężarki, rozbryzgiwanego przez elementy ruchome maszyny (wał korbowy, korbowody itp.) do przestrzeni nad tłokiem.
Na rys. 3.12 b) pokazany jest tłok NC , a na schemacie 3.12 c) — WC sprężarki produkcji H.Cegielski—Sulzer. Są to tłoki jednostronnego działania, z długim prowadzeniem w kształcie cylindrycznej tulei w dolnej części tłoka, w której znajduje się łożysko sworznia tłokowego, łączącego tłok z korbowodem. Podobnie jak w rozwiązaniu poprzednim, w górnej części tłoka osadzone są pierścienie (5 w tłoku NC i 5 w tłoku WC).
Rysunek 3.12d przedstawia dwustopniowy tłok różnicowy sprężarki Hatlapa. Powierzchnię roboczą stopnia niskiego ciśnienia stanowi górne denko tłoka, natomiast stopnia wysokiego ciśnienia — powierzchnia stożkowa w' odległości 1/4 h °d górnego denka.