OMiUP t2 Gorski3

—    zmienna wartość wymienianego w chłodnicy ciepła, zależna od obciążenia silnika,

—    zmienne natężenie przepływu ochładzanego czynnika przez chłodnicę, które może być regulowane ręcznie lub automatycznie,

—    zmienna temperatura wody chłodzącej u wlotu do chłodnicy, zależna zarówno od wynikającej z różnic klimatycznych zmian temperatury wody zaburtowej, jak i od układów cieplnych panujących w obiegu wody morskiej w systemie chłodzenia.

Za wartości stałe przyjmuje się:

—    temperaturę czynnika ochładzanego (olej smarowy lub woda słodka) mierzoną u wlotu do chłodnicy,

—    natężenie przepływu wody chłodzącej przez chłodnicę (przy stałej wydajności pompy wody morskiej i przy założeniu, że nie następuje regulacja dławieniowa w obiegu wody chłodzącej),

—    wydajność pompy obiegowej czynnika ochładzanego (oleju lub wody), spowodowaną koniecznością utrzymania stałego ciśnienia czynnika w obiegu.

Stopień zanieczyszczenia chłodnicy można ustalić w dwojaki sposób:

—    przez oględziny powierzchni wymiany ciepła,

—    przez wyznaczanie zmian jej charakterystyki.

Pierwszy sposób — bardziej pewny i dokładny — wymaga wyłączenia chłodnicy z pracy w obiegu i jej częściowego przynajmniej (w zależności od rodzaju i konstrukcji) demontażu. Sposób drugi, nie wymagający przerwania pracy ani demontażu, jest nieco mniej dokładny, ma za to istotną cechę dodatnią, gdyż umożliwia jednoczesne wyznaczenie spadku współczynnika przenikania ciepła wskutek istniejącego zanieczyszczenia.

Sposób oczyszczania wymiennika ciepła zależy od rodzaju zanieczyszczeń oraz od możliwości technicznych.

Wymienniki ciepła można czyścić po ich otwarciu i zdemontowaniu. Zanieczyszczenia usuwa się za pomocą odpowiednich narzędzi mechanicznych (wyciorów, młotków, szczotek wirujących, skrobaków itp.). Można również czyścić bez otwierania urządzenia przez płukanie odpowiednimi czynnikami.

Sposobu pierwszego używa się w przypadku dużych zanieczyszczeń: grubej warstwy kamienia kotłowego, rdzy, mułu itp., drugi stosowany jest w razie zanieczyszczeń nalotem różnego rodzaju olejów oraz przy nieznacznych zanieczyszczeniach kamieniem kotłowym, rdzą, mułem itp.

Środkami używanymi do czyszczenia wnętrza wymienników ciepła są między innymi:

—    ług o składzie: soda kaustyczna — 3%, szkło wodne — 2%, azotyn sodu — 1%, woda — 94%,

—    10-procentowy roztwór kwasu solnego z dodatkiem inhibitora antykorozyjnego (np. 1,0% utropiny),

—    benzyna ekstrakcyjna,

—    trójchloroetylen (C₂ HC1₃).

73