zaworów trójdrogowych 12 i 9. Płukanie usuwa osady soli, odfiltrowane po stronie wysokociśnieniowej modułu, poprawiając jego zdolności filtrujące i zwiększając okres eksploatacji.
Odsalarki budowane są w typoszeregach o różnej wydajności filtratu, od kilkuset do kilkudziesięciu tysięcy litrów na dobę. Zasolenie produkowanej wody wynosi 300-^500 ppm, co jest odpowiednie dla wody pitnej.
Woda techniczna na statku powinna mieć niższe zasolenie, około 20 ppm, co jest możliwe do osiągnięcia w odsalarkach osmotycznych o specjalnych konstrukcjach modułu. Spadek zasolenia filtratu okupiony jest jednak mniejszą wydajnością urządzenia. W praktyce więc odsalarki osmotyczne stosowane są głównie do produkcji wody pitnej. Pobór mocy elektrycznej w zależności od wielkości instalacji wynosi od 2 do 70 kW. Praca odsalarek kontrolowana jest automatycznie, najczęściej przez układy mikroprocesorowe, nie wymaga obsługi zarówno podczas rozruchu, jak i w czasie normalnej pracy i płukania.
Podstawowym elementem modułu do odwróconej osmozy jest półprze-puszczalna membrana (błona osmotyczna) grubości 0,15-r0.25 mm. Wykonana jest ona najczęściej z octanu celulozy, odlewanego w mieszaninie z acetonem i wodnym roztworem nadchloranu magnezowego. W wyniku obróbki technologicznej tej mieszaniny otrzymuje się asymetryczną błonę osmotyczną, składającą się z cienkiej mikroporowatej warstwy rozdzielającej, o grubości 0,20-^0,25 gm. Własności warstwy mikroporowatej, np. stopień filtracji (odsalania), szybkość filtracji itp. decydują o przydatności błony w module odwróconej osmozy. Stosowane błony osmotyczne mają porowatość rzędu 10'7 mm, a przepływ cieczy przez nie ma charakter laminamy. Błony osmotyczne wykonuje się również z poliamidów aromatycznych, koloidalnych uwodnionych tlenków metali, polielektrolitów organicznych itp. Zastosowanie przemysłowe w urządzeniach osmotycznych znalazły błony na bazie octanu celulozy i poliamidów aromatycznych. Zastosowanie błon z octanu celulozy jest ograniczone ze względu na wartość pH medium filtrowanego do 5-fó i temperaturę nie wyższą niż 40-f50 °C, a wyższa temperatura wpływa korzystnie na przebieg osmozy. Błony poliamidowe można stosować w zakresie pH = 4-fll. Błony osmotyczne, stosowane w odsalarkach wody morskiej, osadzone są na ramach w postaci sita, stanowiących podporę wytrzymałościową. Ważnym parametrem jest powierzchnia całkowita błony, ze względu na konieczną wydajność urządzenia. Konstrukcję płytową modułów osmotycznych pokazano na rysunkach 5.104 i 5.105. Moduły składają się ze stosu membran (błon osmotycznych) z odpowiednimi przekładkami wytrzymałościowymi, uszczelnieniami i przekładkami izolują-
168