- Wyszeh Bród, 1240 r., cystersi, kapitularz. Wysoki cokół 40- 50 cm, cylindryczne cokoły pod każdym elem. I wielobocznym u podstawy.
1240r. - scaleniu ulega tylko górna część, od lat 60-tych cała strefa cokołowa ulegnie scaleniu, graficznie obcięta listwa, bogata dekoracja cokołu.
*1250:
-poszukiwanie nowej, antyklasycznej formy -redukcja i zniekształcenia (od poł. do końca XIII)
-zmiany mogą prowadzić do manierycznych rozwiązań -przejście między romanizmem a gotykiem
Trzebnica wg Świechowskiego 1240 r., profil wałka i sfazowania jest niemal uniwersalny.
Poł. XEI w., niesynchroniczność, wysoki cylindryczny cokół. Poszukiwanie nowej antyklasycznej formy, od poł. XIII redukcja i zniekształcenia; /większa rola cokołu, będzie rósł (od 30-40 do 70-80), będzie się członować (2 lub 3 kondygnacje) z własnymi profilami - konkurencja dla bazy. Z prostokątnego w rzucie w 1. 60-tych forma cylindryczna, a w 1. 70-tych wieloboczna. Baza zaczyna nabierać cienkiego, przepaskowego charakteru. Cokół staje się dużą konkurencja dla bazy, zaczyna być widziany jako element ważniejszy; poszukiwanie własnej formy.
Marburg nad Łanem: I. Strefa cokołowa, wsch. Zamknięcie chóru, po 1235 formy świadczyłyby o połowie wieku, wklęska wyraźna. 2. Cokoły o 15 lat późniejsze, bardziej niskie, wklęska wpuszczona, zmienia się w przepaskową formę.
*Połowa Xin wieku: poszukiwanie nowej formy anty- bazy, antyklasycznej formy, redukcja i . zniekształcenia, mogą prowadzić, do manierycznych rozwiązań, np.: schematyczne, nieproporcjonalne elementy, narożnik cokołu ścięty (przybiera formę tarczy), dolny torus ma pulpitową podstawę, listwa zmieniła się w wałek zespolony z górnym wałkiem. Zmiany będą dalej w XIII wieku postępować, poszukiwanie nowej formy gotyckiej (przejście do gotyku):
-coraz większa rola cokołu, który będzie rósł od 30- 40 do 70- 80 cm -będzie się członować, 2 lub 3 kondygnacje z własnymi profilami -konkurencja dla bazy, lata 60- te forma cylindryczna, 70- te forma wieloboczna.
-zredukowana baza nabiera przepaskowego, cienkiego charakteru, staje się jednym z elementów_ dużej sfery cokołowej, czasami jedynie może być ważniejszym elementem: 1 torus o formie pulpitowej, 1 torus ale rozbudowany profilowany cokół.
> Nowy Kościół, ok. 1250, barbaryzacja formy, ale symptomy nowych zmian, zmiana w kierunku wyeksponowania cokołu, będziemy mówić o strefie cokołowej nie o bazie.