P1010109 (2)

znaczenie posiadają badania weryfikacyjne, powtarzające rozwiązywanie tego samego problemu za pomocą tych samych technik badawczych na innyt h zbiorowościach podobnego rodzaju jednostek.

Powyższe ogólne uwagi dotyczące metody badawczej indywidualnych przypadków należy uzupełnić wskazaniem jej ukierunkowania w służbie pedagogiki społecznej. A więc pierwszym zadaniem jest przeprowadzenie rozpoznania (diagnozy) badanych jednostek pod kątem rozwiązywanej problematyki. Następnie w oparciu o dokonaną diagnozę należy podjąć próbę wskazania hipotetycznej prognozy (lub raczej prognoz) rozwoju sytuacji, w zależności od nieingerencji lub ingerencji wychowawczej, oraz —

--- jeśli są ku temu podstawy’ — zaproponować postępowanie mogące ulepszyć istniejącą rzeczywistość³⁹.

4. ~_So_n d~a z d i agno styczny n a nie wielk iej pro-’ b i je". Tym, czym dla studium indywidualnych przypadków są ~ losy'jednostek ludzkich określonego' rodzaju, tym dla sondażu diagnostycznego jest określone zjawisko społeczne. Na przykład młodzież nadużywająca alkoholu rrioże być objęta studium indy-I widualnych przypadków w celu wykrycia motywów powodujący^/ cych u tej młodzieży picie Oraz w celu naświetlenia sytuacji sprzyjających piciu etc., by można jej było zaproponować właści-

___w«e-postępowanie wychowawcze -— profilaktyczne i terapeutyczne.

Alkoholizm młodzieży jako zjawisko społeczne może być natomiast przedmiotem sondażu diagnostycznego, przy czym losy nadużywających alkohol nieletnich i młodocianych są tu tylko jednym ze składników problematyki badawczej, w ramach szerszego tła kultury materialnej i niematerialnej badanego środowiska społecznego, uwarunkowań picia przez cechy demograficzne i spo-

³⁹ Przykładem studium indywidualnych przypadków szczególnie klarownym jest praca kryminologa prof. S. B a t a w i i, napisana z pozycji pedagoga społecznego, Proces społecznego wykolejania się nieletnich przestępców, Warszawa 1958, s. 336. Inną wybitną pozycją z tego zakresu jest studium pedagoga J. Knopnickiego,Zaburzenia w zachowaniu się dzieci i środowisko, wyd. II, Warszawa 1964, s. 241. Relacje z badań pedagogów społecznych podają „Studia Pedagogiczne”, tomy: X, XII, XV, XVI — np. E. M a-zurkiewicz, Absolioenci szkoły zawodowej i ich losy (t. X); B. Butr y-mowicz, A. Jagielska, Z. Szustkiewicz, Łódzkie rodziny zastępcze i opiekuńcze (t. XVI) itd.    «