P1010746 (2)

5.3. Badanie postaw, opinii i oczekiwań 113

opracowywanych na podstawie dzienników czy sprawozdaniach audytora okre-;i_a się cechy i ilości kupowanych towarów, miejsca dokonywania zakupów oraz cechy konsumentów. Na podstawie zebranych informacji można udzielić odpowiedzi na przykładowe pytania:

n> jakich wariantach (opakowaniach, smakach itp.) produkt jest najchętniej kupowany,

w jakich sklepach konsumenci zaopatrują się w dany produkt,

-ilezłotych wydano na dany produkt (markę, producenta),

-jakimi cechami społeczno-demograficznymi charakteryzują się nabywcy poszczególnych produktów (marek).

Zaletą panelu jest możliwość obserwacji rynku i zmian na nim zachodzących przez długi okres. W ten sposób można wyodrębnić zmiany w charakterze zachowań nabywczych czy strukturze konsumpcji, wskazać tendencje konsumenckie, wyznaczyć wielkość wydatków gospodarstw domowych przeznaczanych na konsumpcję, ustalić pozycję poszczególnych produktów (marek) w portfelu konsumenta i wreszcie scharakteryzować segmenty konsumentów. Natomiast jako główną wadę panelu należałoby wymienić ryzyko rutynowego udzielania odpowiedzi przez respondentów na powtarzający się okresowo zestaw pytań lub niedokładne prowadzenie dziennika zakupów. Ponadto w miarę upływu czasu może zmienić się profil konsumenta, który uczestniczy w panelu (na przykład zmiana miejsca zamieszkania, poziomu dochodów, wykształcenia, wieku itp.), co spowoduje zaburzenie reprezentatywności badanej próby. W związku z tym co pewien okres (na przykład co rok) zaleca się wymianę części uczestników panelu (około 20-25%) oraz odnawianie go zgodnie z pierwotną strukturą próby w celu zminimalizowania błędów mogących pojawić się w badaniu.

5.3. Badania postaw, opinii i oczekiwań

Badania postaw, opinii i oczekiwań mają na celu uzyskanie informacji bezpośrednio od konsumentów na temat ich ocen sytuacji rynkowej, stopnia zaspokojenia potrzeb, poziomu życia, zaopatrzenia sklepów, jakości produktów, stopnia zadowolenia z ich korzystania, przyszłych perspektyw dotyczących własnej sytuacji dochodowej czy sytuacji ekonomicznej kraju. Na ich podstawie ocenia się aktualny stan rynku oraz przewiduje kierunki zmian. Producenci i handlowcy z kolei próbują w ten sposób poznać opinie konsumenckie na temat oferty rynkowej, nowych produktów, form sprzedaży itp.

Postawy konsumentów mogą być poddawane pomiarom. Pomiar ten umoż-toia ustalenie przyczyn określonego zachowania, a także ma znaczenie diagno-