9.12 WYZNACZANIE LICZBY PÓŁEK TEORETYCZNYCH PODCZAS REKTYFIKACJI UKŁADÓW WIELOSKŁADNIKOWYCH
1) Minimalna wartość liczby powrotu — metoda Underwooda:
j_e _ °a xfa ^ agXFB _j_ oe xFc l-p^
Oj — 9 aa — 6 ac — &
X -f I — °A Xda -f QbXdb _j_ acXoc _j_
o.A — 9 aB — 9 ac —
(9.46)
(9.47)
gdzie: dj, aBt dc,... — współczynniki lotności względnej składników A, B, C, ...
względem najmniej lotnego składnika,
xFA, xfB. Xfc, • • • — ułamki molowe składników A, B, C, ... w surówce,
Xda, xdb, Xdc, ... — ułamki molowe składników A, B,C,... w rektyfikacie, e —■ stan cieplny surówki.
Wartość 9 wyznacza się metodą „prób i błędów”. Zawarta jest ona między wartościami a dla składników kluczowych.
2) Liczba półek teoretycznych przy nieskończenie wielkim powrocie — metoda Fen-skiego. Przyjmując jako kluczowe składniki B i C, można napisać:
**min
Ig dBC
^min śnią I
gdzie: nmio
Śniri
B
C
°BC
— minimalna liczba półek teoretycznych łącznie z uwzględnieniem pracy kotła kolumny,
— minimalna liczba półek teoretycznych,
— stosunek stężeń składników kluczowych odpowiednio w
rektyfikacie i cieczy wyczerpanej,
— składnik kluczowy lekki,
— składnik kluczowy ciężki,
— lotność względna składnika B względem składnika C.
3) Wyznaczanie liczby półek teoretycznych przy skończonej wartości liczby powrotu — metoda Gillilanda. Mając obliczone wartości nmia, Rmia i daną z góry wartość R, obli-
p P
cza się wartość wyrażenia ■
odczytuje się wartość rzędnej półek teoretycznych (rys. 9.6).
, a następnie z wykresu funkcji /(——-|
n + 1 \ R + 1 /
!, skąd oblicza się wartość n' i rt, czyli liczbę
PRZYKŁADY
Przykład 9.1. Sporządzić bilans cieplny aparatury rektyfikacyjnej oraz obliczyć ilość kg pary grzejnej nasyconej o ciśnieniu 294,2 k Pa (3 atmosfery techniczne), potrzebne) do ogrzewania kolumny rektyfikacyjnej o działaniu ciągłym, służącej do rozdziału 0,463 kg/s mieszaniny benzen—toluen o składzie aF = 32% mas. benzenu. Surówka dopływa do kolumny w temperaturze wrzenia. Należy otrzymać destylat o składzie aD = 93% mas. benzenu i ciecz wyczerpaną zawierającą aw = 4% mas. benzenu. Liczbę powrotu przyjąć R — 3.
Dane dodatkowe:
Temperatura wrzenia surówki tF = 97,5°C.
Temperatura wrzenia destylatu tD — 8I,5°C.
Temperatura wrzenia cieczy wyczerpanej tw = 107,8 °C.
2
kg
Entalpia pary grzejnej o podanym ciśnieniu i — 2780 • 10J
Entalpia kondensatu i = 559 • 10 r—•
kg
_ kJ
Ciepło właściwe benzenu ca = 1,80 —; ~ •
kJ
Ciepło właściwe toluenu = 1,84 -——
kg - K
396 y kg
kJ
Ciepło parowania benzenu ra
Ciepło parowania toluenu r* == 361
kg