Grupą funkcyjną alkoholi i fenoli jest grupa wodorotlenowa OH. W alkoholach grupa OH znajduje się przy atomie węgla o hybrydyzacji sp3 a w fenolach jest połączona z pierścieniem aromatycznym, a więc jest przy atomie węgla o hybrydyzacji sp .
Wspólne omawianie alkoholi i fenoli jest uzasadnione nie tylko przez formalną identyczność grupy funkcyjnej. Chodzi przede wszystkim o to, że do zrozumienia własności związków organicznych nie wystarcza znajomość reakcji, do jakich są zdolne poszczególne grupy funkcyjne. Trzeba również wiedzieć, jak różne fragmenty cząsteczek wzajemnie na siebie działają i modyfikują swoje własności Porównanie alkoholi i fenoli dostarcza dobrego przykładu takiego działania.
Ćwiczenie 6.1. W rozdz. 5.3 i 5.4 jest mowa o tym, jak hybrydyzacja atomu węgla wpływa na reaktywność wiązań węgiel-fluorowiec. Czy rozumiesz, o co tam chodziło?
Stosowane są dwa sposoby nazywania alkoholi Najbardziej uniwersalny jest sposób, według którego nazwę alkoholu tworzymy przez dodanie końcówki -ol do nazwy macierzystego alkanu. Według drugiego sposobu nazwy tworzy się używając słowa „alkohol” w połączeniu z nazwą grupy, przy której znajduje się grupa OH. Niektóre często spotykane alkohole mają też powszechnie używane nazwy zwyczajowe. W przytoczonych przykładach nazwy te są podane w nawiasach.