posługiwanie się /daniami złożonymi, z właściwym wykorzystaniem wyrazów łączących;
- wdrażanie do wyróżniania w wypowiedziach zdań. w nianiach - wyrazów.
. wyrazach - sylab oraz głosek (samogłosek i spółgłosek);
- kształcenie umiejętności ustalania związków między wyra/aini w zdaniu za pomocą odpowiednich pytań;
- nauczanie rozpoznawania zdań oznnjmujących, pytających, rozkazujących i wykrzyknikowych w wypowiedziach ustnych i pisemnych;
zdobycie umiejętności wyróżniania części mowy w zakresie wskazanym przez program;
- opanowanie form deklinacyjnych i koniugacyjnych w odniesieniu do r/eczowników. przymiotników, czasowników, liczebników;
opanowanie umiejętności tworzenia i bogaceniu słownictwa w zakresie
elementarnym;
wdrażanie do poprawnego łączenia wyrazów w związki frazeologiczne;
sprawne posługiwanie się formami syn taktycznymi typu: trzech uczniów, trzy uczennice, troje dzieci, wesołe dziewczynki, weseli chłopcy, dziewczynki mówiły, chłopcy mówili;
- opanowanie bezbłędnego pisania wyrazów o zapisie fonetycznym oraz przyswojenie zasad pisowni morfologicznej, historycznej i konwencjonalnej, w zakresie wskazanym przez program:
poznanie zasad interpunkcji, stosowania małych i wielkich liter oraz innych szczegółowych zagadnień ortograficznych przewidzianych w programie (np. skróty czy znajomość alfabetu).
Ćwiczenia kompozycyjne i stylistyczne
Osobnym działem ćwiczeń w pisaniu są ćwiczenia stylistyczne i kompozycyjne. Wiążą się one szczególnie z pewnymi złożonymi rodzajami ćwiczeń w mówieniu. takimi jak: opowiadanie, opis. sprawozdanie, ćwiczenia z wykorzystaniem ilustracji, filmu, audycji radiowej i programu telewizyjnego.
5.7 KSZTAŁTOWA NIK UMIEJĘTNOŚCI CZYTANIA I PISANIA W KLASIE I SZKOŁY SPECJALNEJ
Praca w klasie l jest dość trudna i wymaga od nauczyciela starannego przygotowania. Na całokształt tego przygotowania składa się wiele elementów. Do najważniejszych z nich należą:
a) dokładne poznanie dzieci, z którymi będziemy pracować;
b) wnikliwe przestudiowanie literatury informującej o charakterystycznych cechach psychiki dziecku upośledzonego umysłowo oraz o programie, metodach nauczania i specyfice pracy dydaktyczno-wychowawczej w klasie I;
c) dokładne zaznajomienie się z pomocami naukowymi dla klasy I;
d) staranne opracowanie rozkLJów materiału;
c) przygotowanie się w toku całorocznej pracy do poszczególnych ośrodków pracy.
Nauczyciel, przystępując do zaplanowania pracy w klasie I. powinien-
1) znać dokładnie program nauczania klasy I i przynajmniej ogólnie klasy II-III;
2) znać metodykę pracy przedszkolnej;
3) znać dokładnie podręczniki uczniów;
4) znać literaturę metodyczną;
5) zdobyć jak najwięcej wiadomości o środowisku, w którym mieści się szkolą.
l*o tych czynnościach przygotowawczych nauczyciel przystępuje do właściwego planowaniu pracy (Scrożyńska 1980).
Okres przygotowawczy, według Programu nauczania (1985) oraz podręcznika K. Lubkowskicj i S. Kircjczykowej (1978), powinien trwać od czterech do sześciu tygodni.
Właściwe zaplanowanie i przeprowadzenie zajęć wymaga od nauczyciela dużej pomysłowości i starannego przygotowania, a następnie odpowiednich zabiegów, by lekcje nie zmieniły się w chaotyczne, mało celowe i mało skuteczne działanie uczniów.
W kłusie I sporo czasu należy poświęcić na zajęcia praktyczno-techniczne i wychowanie plastyczne, gdyż przedmioty te nic tylko interesują uczniów, kształcą i rozwijają tak bardzo potrzebne im umiejętności i sprawności manualne, ale również przyczyniają się do rozwoju mowy i myślenia, a także pamięci.
Organizując pracę w okresie przygotowawczym, należy pamiętać o tym, aby pozostawić uczniom dostateczną ilość czasu na zabawową formę zajęć. Nie będzie to już jednak wolna i nieskrępowana zabawa dziecka, ale aktywność ukierunkowana, podporządkowana, jeśli juz nic celom, które rozumiemy jako przygotowanie do zabaw tematycznych typu „Zabawa w sklep", to przynajmniej wdrażająca uczniów do właściwego zachowania się w szkole. Chodzi tu
0 umiejętności rozumienia i wykonywania poleceń, podporządkowania się określonym rygorom szkolnym, wykonania najprostszych prac ćwiczących duże
1 mule mięśnie rąk.
W tym okresie trzeba wprowadzać ćwiczenia rozwijające mowę dziecka, łatwe piosenki zawierające elementy zabawowe, wiele prac z gliny, plasteliny i innych materiałów, które można giąć. uginać, drzeć, lepić, malować, kreślić itp. Elementy przygotowujące dziecko do pisania to kreślone przez nic różnego rodzaju kola. półkola. linie, zygzaki o stopniowo zmniejszającej się wielkości.