P1090045

pozostaje to. kiedy ów program otoczenia miasta murem mógł być zrealizowany Ob źródła krakowskie informują nas o nim jako o dokonanym już. w jednym wypadku n Czechów, w drugim przez Wacława II. Oczywiście z perspektywy czasu, w którym źródła powstały, można było mówić o tym programie jako o wykonanym, chociaż nie bez zastrzeżeń, całkowite bowiem ukończenie murów miejskich Krakowa wiąże się dopiero « schyłkiem XIV w. Można się jednak domyślać, że w znacznej części mury te zostah wybudowane już pod panowaniem czeskim, ponieważ przywilej Władysława Łokietka z 1306 r.. nadający Krakowowi prawo składu, używa już w stosunku do Krakowa pojęć infra muros i extra muros³⁰. Z dokumentu tego możemy się zarazem zorientować, że sprawę obwarowania miasta władze miejskie uważały za własną, mającą mu gwarantować nie tylko bezpieczeństwo w razie najazdu z zewnątrz, ale także niezależność od czynników wewnątrzpaństwowych. Stąd zapewnił Władysław Łokietek krakowian i przyrzekł im, że nigdy nie wybuduje murów między miastem a grodem wawelskim, per quos muros dictum custrum cmtati prcdicte uniretur³', przez które to mury miasto połączyłoby się z grodem.

Poświęcono tu tak wiele uwagi sprawie obwarowania Krakowa, ponieważ w niej odzwierciedla się bodaj najmocniej żywotność organizmu miejskiego już we wczesnym okresie polokacyjnych dziejów miasta i funkcjonowanie całej jego złożonej gospodarczej struktury, której pewne tylko ogniwa uchwytne są bezpośrednio w źródłach, i to w sposób bardzo ułamkowy. Musiało to być już wówczas miasto o rozwiniętej produkcji rzemieślniczej, tworzące rynek zbytu dla szeregu branż wytwórczych, w tym zwłaszcza górniczych, swoimi kontaktami handlowymi wykraczające już poza granice Małopolski, bo sięgające Węgier, a zapewne również Czech i Rusi. Tu docierać musiał drogą przez Gdańsk towar zamorski, a drogą lądową przynajmniej sporadycznie także towary z krajów niemieckich, może i z Włoch, a z całą pewnością także z odleglejszych krajów Wschodu. Stymulatorem życia gospodarczego musiała być ważna czy też najważniejsza w geografii politycznej ówczesnej Polski krakowska siedziba władcy, a także formujący się tutaj ośrodek życia kulturalnego.

Początki samorządu miejskiego

Połokacyjny okres dziejów Krakowa jest bardzo słabo oświetlony w źródłach. Przez szereg lat miasto zapewne nie zabiegało o nowe przywileje, a władza miejska jeżeli wytwarzała jakieś akta związane ze swoją działalnością — to nie była dość pieczołowita w ich przechowywaniu. Samo funkcjonowanie władz miejskich nie może budzić żadnych wątpliwości. Bolesław Wstydliwy, dokonując w 1264 r. reluicji starych dochodów kolegiaty św. Michała na Wawelu z miasta Krakowa, czynił to de communi consensu et roluntate adwKati Raschonis et omnium scabinorum et consilii ipsius ciritatis Cracoeiensis¹. za pospólną zgodą i wolą wójta Raszki oraz wszystkich ławników i rady tego miasta Krakowa

w KOK t. nr 4 *’ Tamte.

KOM II. nr 471

ISb