do powierzchni, na jakiej spoczywa ona na spągu. W przypadku podwozi gąsienicowych jest to stosunek ciężaru kombajnu do pokazanej na rys. 1 powierzchni obu gąsienic. Im dłuższe i szersze są gąsienice, tym mniejszy jest nacisk jednostkowy i tym słabszy może być spąg, na którym ma pracować kombajn.
Dla kombajnów pracujących na saniach — o posuwie kroczącym, wskaźnik ten będzie stosunkiem ciężaru kombajnu do powierzchni sań lub płyty, na której spoczywa on na spągu.
Dla dołowych maszyn górniczych za wartość graniczną tego wskaźnika przyjmuje się 0,1 MPa (1 kG/cm*). Dla kombajnów chodnikowych, które ze względu na charakter pracy i budowę są maszynami bardzo ciężkimi i w większości przypadków nie wymagającymi częstszych zmian położenia w czasie pracy, wskaźnik ten zwykle przekracza podaną wartość i dochodzi do 0,15 MPa (1,5 kG/cm2), a nawet niekiedy jest większy.
Elementem skrawającym w głowicach urabiających omawianych kombajnów są noże skrawające pokazane na rys. 2. Noże te mocowane są w uchwytach usytuowanych na zewnętrznych powierzchniach głowic urabiających; obracając się wraz z głowicą skrawają caliznę. Dla zabezpieczenia noża przed szybkim zużywaniem się i tępieniem, ostrze noża stykające się ze skałą jest zwykle uzbrojone bardzo twardą wkładką ze spiekanych węglików wolframu, przylutowaną do stalowego trzonka noża. Zarówno kształty noży, jak i sposoby ich osadzania i mocowania w uchwytach na głowicy urabiającej zależą od typu głowicy ; produkującej je firmy.
W większości kombajnów radzieckich zastosowano noże tzw. promie-12 niowe, pokazane na rys. 2A, umieszczone promieniowo na głowicy, od
czego też biorą swoją nazwę. Noże te mocowane są w uchwytach za pomocą śrub.
Na rysunku 2B pokazano sposób mocowania noża w uchwycie, stosowany przez firmę Anderson Mavor. W trzonku noża za wulkanizowana jest gumowa wkładka, w której skośnie osadzony Jest stalowy kołek. Podczas zakładania noża do uchwytu kołek odgina się dostosowując się do rowków prowadzących, a po dojściu do miejsca osadzenia wraca do pierwotnego położenia, zabezpieczając nóż przed wypadnięciem. Zaletą tego sposobu mocowania jest szybkie zakładanie i wyjmowanie noży oraz brak dodatkowych elementów, jakimi są śruby mocujące. Sposób ten pozwala nu skrócenie czasu potrzebnego na wymianę lub uzupełnienie noży — czynności wykonywanej na każdej zmianie.
Odmienny rodzaj noży stosowany jest w kombajnie AM-50. Są to noże tzw. ątyczne., które nazwę swą biorą z ich prawie stycznego położenia względem koła kreślonego podczas urabiania przez koniec noża. Zastosowanie noży stycznych wiąże się z coraz większymi mocami stosowanymi do napędów organów urabiających kombajnów, przewidywanych do urabiania skał o wytrzymałości około 100 MPa (1000 kG/cm*) i większej. Duże siły działające na każdy nóż niejednokrotnie przekraczały wytrzymałość trzonków noży, które ulegały uszkodzeniom. W nożu stycznym pokazanym na rys. 2C .siła skrawania działa prawie w osi noża i w związku z tym przenosi się bezpośrednio przez powierzchnię oporową na uchwyt nożowy, nie działając gnąco na trzonek noża. Zastosowane w kombajnie AM-50
(£)Nóż promieniowy (B)A/rfż promieniowy (&)Nóż styczny
7 prowadzący ' f
sprężynujący
NOŻE SKRAWAJĄCE
gumowa
13