P1190223

3556. ni im nu uzbrojenia znalezione w grobach na cmentarzysku * Irarmimnhu pod Łodzią (wg K. Jażdżewskiego, oprać. M. Auch)

wojowników mogły być miejscowości o charakterystycznych nazwach typu Be-aickiery czy Besiekierz (nordycki besekr — człowiek odziany w skórę niedźwie-tfaii) i Waigowo tstaronordyckie vargar— wilk). Czy rzeczywiście miejscowości o podobnech nazwach wzięły swój początek od stacjonowania tam wojow-nłców skandynawskich? Hipoteza ta warta jest chyba pogłębionych analiz.

Nie tylko wojownicy

W rtkrie badań wczesnośredniowiecznego cmentarzyska szkieletowego w Kal-duste kok> Chełmna (por. rozdz. 11) natrafiono na grupę grobów, wyróż-Otgcych su; od pozostałych formą i wyposażeniem. Wśród ponad sledemdzle-— usytuowane w południowej części cmentarzyska -IriSkAkMN* jOprócz bogatego wyposażenia, konstrukcja grobowców. Wojciech Cbudziak (^001 > określił jej jako groby typu komorowego. Usytuowane były wadhiz ora zachód-wschód. niemal na skraju cmentarzyska wczesnośrednio-

wiecznego. W pierwszym z nich odsłonięto prostokątną komorę drewnianą o wymiarach 2,7 x 1,9 m, zagłębioną w ziemi na około 0,5 m. Jej ściany wykonano z bierwion o średnicy około 10 cm. Konstrukcję powiązano w narożnikach za pomocą słupów. Brak jest danych na temat części naziemnej grobowca. Ale o tym, że musiał być dobrze widoczny, świadczyć może koncentryczny układ innych pochówków wokół niego. Ponadto w wypelnisku znaleziono domniemane elementy drewnianego zadaszenia. Wejście do grobowca zlokalizowano od strony wschodniej. Wewnątrz zidentyfikowano dwa pochówki: mężczyzny i kobiety, ułożone obok siebie. Zwłoki spoczywały na podkładzie drewnianym ze ściankami, aczkolwiek owe konstrukcje, przypominające trumny, pozbawione były wieka (ryc. 15.7). W obu grobach natrafiono na bogate wyposażenie. Przy szkielecie mężczyzny były to min. misa brązowa, skórzana pochewka dla dwóch noży, obustronnie zdobiona brązową blachą, oraz fragmenty silnie skorodowanego przedmiotu żelaznego. Przy szkielecie kobiety znaleziono drewniane wiaderko klepkowe z żelaznym kabłąkiem okute obręczami 1 blachą, kolię ze srebrnych zawieszek oraz kamieni półszlachetnych spinaną srebrną klamrą, osiem zawieszek na amulety (kaptotgi) - niektóre z nich zdobione filigranem - oraz kilkadziesiąt paciorków, wykonanych m in. z kryształu górskiego i kameolu. W po-1 bjizu czaszki natrafiono też na srebrny paciorek zdobiony granulacją.

W podobnej technice wzniesiono drugi spośród przebadanych grobowców. W tym przypadku konstrukcja drewniana uległa najpewniej spaleniu. Świadczą o tym liczne smugi węgli drzewnych, widoczne szczególnie w północno-wschodniej części obiektu. W grobie zidentyfikowano szczątki mężczyzny, złożone w podobny sposób, jak w przypadku już opisanym. Przy szkielecie znaleziono: ułamki misy brązowej, żelazną zapinkę podko-wiastą, podwójną pochewkę skórzaną, z dwoma żelaznymi nożami O rękojeściach wykonanych z drewna i wzmacnianych srebrnym drutem, płaski złoty drucik, pochodzący - jak się przypuszcza - z aplikacji tkaniny, fragment srebrnej monety - tzw. krzyżówki biskupiej, datowanej na drugą połowę X w..