1
101
l.ic/N oddechów na minutę zwykle waha się od 8 do 16; najłatwiej mierzy się ją, 0|vserwHiV wznoszące się i opadające ruchy słabizn. W czasie wysiłku koń oddycha i głębiej, również w czasie upałów liczba oddechów może się zwiększyć.
11,1, Najczęstsze urazy i schorzenia
Zranienia. Małe rany należy przemyć zimną wodą i zdezynfekować ogólnie dostępnymi środkami (wodą utlenioną, jodyną). Często na małe zranienia stosuje się 60-procentową pyoctaninę bądź Aluspray. Przy większych zranieniach trzeba usunąć sierść wokół rany i założyć opatrunek. Duże rany, obficie krwawiące, należy przemyć, założyć opatrunek (w razie potrzeby uciskowy) i wezwać lekarza weterynarii, który zadecyduje o dalszym postępowaniu. Niebezpieczne są rany w pobliżu stawów i ścięgien ze względu na możliwość ich uszkodzenia. Groźne jest ignorowanie zranień, szczególnie małych, które często mogą umknąć uwadze. Brak dezynfekcji może doprowadzić do zakażenia bakteryjnego, a w konsekwencji do ropowicy (flegmony). Pierwszym objawem flegmony jest opuchlizna, która szybko obejmuje całą kończynę.
f ^
8lt*
Kulawizna. Może przyjmować postać od lekkiego „znaczenia” (utykania) aż do unoszenia bolącej kończyny. Przyczyny kulawizny mogą być bardzo różne, a od zdiagnozowania przyczyny zależy sposób postępowania. Czasem kulawizna może być spowodowana utkwieniem kamienia lub szyszki w rowku strzałkowym i ustępuje po usunięciu przedmiotu. Inne z przyczyn (oprócz opisanych poniżej) to nadwerężenie i urazy ścięgien, schorzenia trzeszczek kopytowych, a nawet pęknięcia i złamania kości. Cennych informacji o miejscu, będącym przyczyną kulawizny, może dostarczyć uważna obserwacja konia w ruchu. Jeśli koń utyka bardziej na twardej nawierzchni, to przyczyna kulawizny najprawdopodobniej tkwi w kopycie. Ponadto chore kopyto jest cieplejsze od pozostałych, a w nadpęciu wyczuwa się przyspieszone tętno. Jeśli koń utyka też w trakcie obrotów (dotyczy to tylnych kończyn) to przyczyną może być bolące kolano. Jeżeli kulawizna jest wyraźniejsza na miękkim podłożu, to przyczyny należy szukać powyżej kopyta - może nią być np. zapalenie i uraz ścięgna nadpęcia (dodatkowo mogą wystąpić opuchlizna, wrażliwość na dotyk, zwiększona temperatura ciała), uraz kości rysikowej (bolesna i opuchnięta okolica kości). Przyczynę kulaw izny często trudno jest stwierdzić, zwłaszcza osobie niemającej doświadczenia, dlatego jeżeli się utrzymuje, należy wezwać lekarza. W żadnym wypadku kulejącego konia m< można obciążać pracą.
Nagwoźdżenic i zagwożdżenie. Objawia się bolcsnością. kulaw i/ną, czasem krwr * lewem Należy usunąć przedmiot, który wywołał uraz. a powstałą ranę zdezynfek/
?■
*ic razie potrzeby należy założyć opatrunek na cale kopyto. Zawsze sezsac lekarza, aby, v. razie konieczności, podał surowicę przeciw tężcową