111
ma części umiejscowionej w pysku konia. Mn za to pasek okalający kość nosową oraz łańcuszek lub pasek zapinany pod brodą. Oddziałuje na zasadzie dźwigni na kość nosową; wbrew pozorom jest to bardzo silne kiełzno, które może być używane tylko przez wprawnych jeźdźców.
Kiełzna wędzidłowe
Wędzidło (rys. 20). Jest to kiełzno o najłagodniejszym działaniu, a jednocześnie najpopularniejsze. Wyróżnia się wiele wędzideł; najczęściej używane są zwykłe łamane, proste (mogą być metalowe lub łagodniejsze — gumowe), oliwkowe i inne.
a
b
Rys. 20. Wędzidło zwykłe łamane: a — ogniwo, b — pierścień (wg D. Zduńskiej)
Munsztuk (rys. 21). Jest to kiełzno o bardzo silnym działaniu; mogą go stosować jedynie doświadczeni jeźdźcy. Długie czanki oraz łańcuszek zapinany pod brodą konia powodują, że kiełzno to działa na zasadzie dźwigni. Dodatkowo, oprócz munsztuka, koń ma w pysku cieńsze od zwykłego wędzidło munsztukowe. W uździe munsztukowej są dwie pary wodzy - munsztukowe i wędzidłowe. Wyjątkiem są munsztuki zaprzęgowe, w których nie ma dodatkowego wędzidła; w uździe jest tylko jedna para lejców.
8
Rys. 21. Budowa munsztuka: 1 — ścięgierz, 2 — kabłąk ścięgierza, 3 — górne ramię czanki, 4 — dolne ramię czanki, 5 — oko, 6 — pierścień do wodzy munsztukowej, 7 — oczka do jarzemka. 8 - haczyk do łańcuszka (wg D. Zduńskiej)
Pełham (rys. 22). Jest to kiełzno pośrednie pomiędzy wędzidłem a munsztukicm. Podobnie jak munsztuk pelham powinien być stosowany tylko przez doświadczonych jeźdźców. Ma łańcuszek, który zapina się koniowi pod brodą, ale nic ma dodatkowego Może być prosty lub łamany, a w zależności od konstrukcji może mieć jedną lub pey wodzy. W odróżnieniu od munsztuka ma pierścienie na wysokości ścięgicm.