w turbinie ekspandują gezy spaliaowe. Wiążą się z tym trudności w p0_ glądowym przedstawieniu obiegu otwartego w wykresie en tropowym (T—s lub
/-sj.
1.1. Obieg idealny Joułe’a-Braytona
Pomijając komplikacje związane ze zmianą rodzaju czynnika w obiegu oraz nie uwzględniając zależności wynikających z chłodzenia turbiny przyjmiemy układ wyidealizowany, w którym pracuje czyste powietrze. Założymy, że czynnik ten możemy traktować jako gaz idealny w rozumieniu Ochęduszki [9], tj. przyjmiemy ciepło właściwe gazu c, = const oraz wykładnik izentropy x — cjc„ = const, taki sam dla przemiany w kompresorze i w turbinie. Rozważać będziemy obieg idealny z izentropową kompresją, izentropową ekspansją i izobarycznym doprowadzeniem ciepła do obiegu. Ponadto przyjmujemy, że strumień gazu pracującego w kompresorze i turbinie jest taki sam, mk m mT. Opisany proces odpowiada obiegowi teoretycznemu Joule’a-Brayto-na. przedstawionemu na rysunku III.2.
T
s
Rys. Hf.2. Idealny obieg porównawczy Joulc’a 'Jraytona
Sprawność takiego obiegu
Wprowadzając stosunek ciśnień
P i Pa
otrzymamy z równania izcntropy
stąd
albo
i-w
H
T, Tt
co uwzględnione we wzorze (III.l) daje
»/«
1 — n
Ze wzoru (III.2) wynika interesujący wniosek, że sprawność obiegu Jou-lca-Hraytona rjB zależy tylko od stosunku ciśnień pi/pl i rodzaju gazu, tj. od wykładnika x,
Wykres rjB - qB(n) przedstawiono na rysunku III.3.
Rys. III.3. Sprawność obiegu idealnego Joule’a-Braytona, x ■ 1,4
Temperatura górna obiegu T3 nie ma wpływu na sprawność ij,,, natorrńo. ze wzrostem T3 rośnie praca jednostkowa obiegu, reprezentowana pulem powierzchni 1—2—3—4—1 na rysunku III.2,
Km Wb^i*
gdzie /r, lk — praca odpowiednio turbiny i kompresora.
Zc wzrostem pracy /, maleje strumień gazu potrzebny do realizacji zadanej mocy efektywnej
N. Ne
m = •— --——.
0 rlacf(Ti ~ ^2)
Wymiary silnika i jego koszt rosną, gdy rośnie strumień czynnika pracują cego. Tak więc z tego punktu widzenia wartość temperatury górnej T3 nie jest obojętna.
Przebieg sprawności obiegu rzeczywistego w funkcji stosunku ciśnie;i