P1520572

nia z kości. Pobieranie z kości wapnia uwalnia jednocześnie związki fosforu. Parathonnon razem z kalcytoniną (wytwarzaną w komórkach C tarczycy) zapewniają właściwą koncentrację wapnia i fosforu we krwi na zasadzie przeciwstawnego ririttłania — parathnmnnn zwiększa, kalcytonina zaś obniża koncentrację wapnia i fosforu w osoczu.

Szczegółowe informacje zostaną podane w rozdziale dotyczącym gospodarki wodno-elektrolito wej.

I.5.2.4. Nadnercza

Nadnercza są gruczołami parzystymi, położonymi tuż obok nerek. Są one ^zbudowane z części rdzeniowej (rdzeń nadnerczy) i części korowej (kora ^nadnerczy). Rdzeń nadnerczy jest zmodyfikowaną częścią układu nerwowego ^współczulnego. Jego czynność pobudzana jest drogą nerwową, a do krwi prze-ikazywane są głównie dwa hormony - adrenalina i noradrenalina - o budowie amin. Adrenalina jest hormonem uczestniczącym w mobilizacji organizmu do pokonywania trudności fizycznych i psychicznych. Zwiększa ona ciśnienie krwi, wpływając kurcząco na mięśniówkę naczyń i jest pierw-^:szym ogniwem w reakcji alarmowej podczas stresu. Kora nadnerczy wydziela dwie grupy steroidów - mineralokortykoidy i glikokortykoidy. Minera-lokortykoidy regulują koncentrację sodu i potasu w płynach ustrojowych. Działają głównie przez wpływ na czynność resorpcyjną i wydzielni-czą kanalików nerkowych, oraz przez oddziaływanie na gruczoły potowe, ślinowe i jelito grube. Glikokortykoidy (kortyzol, kortykosteron) uczestniczą w mobilizacji organizmu pobudzonego czynnikami stresowymi. Pobudzają one, we wszystkich komórkach z wyjątkiem komórek wątroby, rozkład białek i nagromadzonych tłuszczów. Powoduje to wzrost Stężenia aminokwasów we krwi. W wątrobie aminokwasy cukrotwórcze są przekształcane w glukozę. W wyniku tych procesów wzrasta we krwi stężenie składników energiotwórczych, to jest glukozy i kwasów tłuszczowych. Ponadto glikokortykoidy, zmniejszając przepuszczalność naczyń włosowatych, hamują procesy zapalne i ułatwiają regenerację uszkodzonych komórek. Hamują też aktywność układu immunologicznego. Są one więc cennymi lekami ograniczającymi autoagresję immunologiczną.

3JS.2.5. Gonady

.Męskie gonady - jądra i żeńskie gonady - jajniki, mają dwa różne, lecz powiązane ze sobą zadania. Głównym zadaniem tych narządów jest wytwarzanie gamet, czyli komórek rozrodczych. U samców są to plemniki, a u limie - komórki jajowe, czyli oocyty. Drugim zadaniem gonad jest

45