P1520784

-    przez drogi oddechowe ( z wydychanym powietrzem),

-    z mlekiem (w okresie laktacji samic).

Nerki są najważniejszym narządem regulującym ilość wody wydalanej z organizmu. Mają one możliwość zagęszczania lub rozcieńczania moczu. Przy niedoborze wody organizm ogranicza straty wody z moczem, ale nawet wówczas pewna, różna w zależności od gatunku zwierzęcia, ilość moczu musi być wydalona, w związku z koniecznością usunięcia z organizmu produktów przemiany białkowej. Część wody tracona przez układ oddechowy i przez skórę jest obligatoryjna. Nazywamy ją parowaniem niewyczuwalnym, gdyż zachodzi stale, bez względu na bilans wodny. Straty spowodowane przez parowanie niewyczuwalne mogą dochodzić do 40% całkowitej ilości traconej wody i wzrastają gwałtownie przy wzroście temperatury ciała. Duże straty wody i elektrolitów zachodzą przy intensywnym poceniu się zwierząt. Mogą być one przyczyną odwodnienia organizmu.

Procesy zachodzące w przewodzie pokarmowym w małym stopniu wpływąją na bilans wodny. Należy jednak zwrócić uwagę, że odgrywają one dużą rolę w przemianie wody. Do światła przewodu pokarmowego dostają się soki trawienne (ślina, sok żołądkowy, jelitowy, trzustkowy), których objętość jest znaczna. Woda, będąca zasadniczym ich składnikiem, jest resorbowana do krwi w poszczególnych odcinkach przewodu pokarmowego, tak że kał zawiera niewielkie jej ilości. W przypadku biegunek straty wody z kałem mogą być duże i prowadzić do odwodnienia organizmu.

Należy pamiętać, że bilans wodny jest zależny od wieku oraz stanu fizjologicznego. Zwierzęta młode mają znacznie większe zapotrzebowanie na wodę niż zwierzęta dorosłe. U młodych zwierząt przemianie podlega ilość wody odpowiadająca ok. 10-15% masy ciała, a u osobników dorosłych tylko 3_4%. U samic w okresie laktacji należy uwzględniać duże straty wody z mlekiem.

10.3. Płyny ustrojowe

10.3.1. Rodzaje płynów ustrojowych

Woda w organizmie znajduje się w komórkach (przestrzeń wewnątrzkomórkowa) i poza komórkami (przestrzeń pozakomórkowa). Granicę między tymi przedziałami stanowią błony komórkowe. W przestrzeni pozako-mórkowej wyróżniamy płyn tkankowy i osocze krwi. Rozdziela je śródbłonek naczyń włosowatych. U zwierząt dorosłych całkowita ilość wody stanowi ok. 60% masy ciała, w tym objętość przestrzeni wewnątrzkomórkowej to 40%, a przestrzeni zewnątrzkomórkowej - 20% (tab. 10.1).

24f