Podręcznik Zaręby6

w mediach. Wydrukowano ulotki o projekcie i regionie w językach angiels" niemieckim i rumuńskim. Z innych bezpośrednich rezultatów prac w tym etapie tr wymienić następujące:

•    dzięki staraniom koordynatorów oraz promocji projektu i regionu w poblis miejscowości Zarne§ti otwarcie pierwszego pensjonatu, który zapewnił mie pracy kilku miejscowym mieszkańcom;

•    wyszkolenie dwóch lokalnych przewodników do prowadzenia turystów w lesii otwarto kursy języka niemieckiego dla miejscowych osób; zaangażowano kiika leśników w wyprawy w celu obserwacji zwierząt, którzy opowiadali turystd

0    swojej pracy i przygodach z drapieżnikami;

•    namówienie kilku kobiet z Zarne§ti zajmujących się wyrobem wełniamcs swetrów, aby zróżnicowały produkcję i zaczęły produkcję odzieży z wyszywanymi podobiznami drapieżników. Okazało się, że za swetry z wizerunkami wilków!

1    niedźwiedzi można było otrzymać podwójną cenę;

•    poszerzenie asortymentu pamiątek z drapieżnikami (pocztówki, naszywki, „mu _ niedźwiedzi”) oraz innych produktów lokalnych, takich jak owcze sery odpowiec-nio opakowane dla turystów;

•    rozwój miejscowych usług transportowych: konie, wozy;

•    zwiększenie liczby ekowolontariuszy, zarówno uczestników badań, jak i osób. które wniosły wkład finansowy w realizację projektu;

•    rozpoczęcie budowy wież obserwacyjnych dla turystów w pobliżu ostoi wilków niedźwiedzi, saren, jeleni, głuszców;

•    przeprowadzenie badań marketingowych na temat dystrybucji dochodów z ekotu-rystyki. Okazało się, że połowa z pieniędzy wydanych przez turystów, którr. przyjechali tutaj z biurem podróży, została w regionie;

•    działalność public relations, polegająca na wzmocnieniu kontaktów z przedstawicielami mediów w kraju i za granicą. Powstało m.in. kilka filmów dokumentalnych o życiu drapieżników karpackich oraz wzajemnych relacjach międz> ludźmi a zwierzętami, w tym między innymi materiał dla BBC, wyemitowany juz w 40 krajach, oraz film dla stacji CNN. Napisane przez reporterów relacje i reportaże z podróży przyczyniły się do ogromnej promocji regionu oraz jego bogactw naturalnych i kulturowych. Promocja projektu i terenu badań odbywała się też przy okazji różnych konferencji naukowych, m.in. w Szkocji, Szwecji. Słowacji i Rumunii [35, s. 42-47; 36, s. 42-47; 251].

W kolejnych latach 2000-2003 skupiono się na rozwoju infrastruktury i usług turystycznych, dzięki czemu w regionie powstało: kilka gospodarstw gościnnych, tour operator, grupa przeszkolonych licencjonowanych przewodników, wypożyczalnia rowerów, usługi transportowe wozami, sklep z pamiątkami promujący rzemiosło lokalne. Powołano także do życia Stowarzyszenie Ekoturystyczne, którego celem jest wspólny marketing, promocja i lobbying na rzecz ochrony przyrody i zrównoważonego rozwoju. Oferta turystyczna regionu została poszerzona o nowe produkty, m.in. zimowe programy na nartach biegowych i rakietach śnieżnych, turystyka konna. Nawiązano współpracę z kilkoma zachodnimi i krajowymi biurami podróży. W 2002 r. z oferty skorzystało ponad 900 osób (turyści indywidualni, grupy oraz dziennikarze).

142