rośliny I (24)

Dyptam jesionolistny (ognisty krzew)

Dictamnus albus

Jest jedynym dziko rosnącym przedstawicielem rodziny tutowalych w Polsce. Rodzina ta liczy około 1000 gatunków i obejmuje rośliny występujące głównie na obszarach tropikalnych i subtropikalnych. Ich cecha sa pierzaste liście zawierające zbiorniczki olejków eterycznych, dlatego po roztarciu, a także w gorące, słoneczne dni rośliny te mocno pachna. Przy kontakt ił? z nimi osoby wrażliwe na zapachy mogą odczuwać czasami nieprzyjemne podrażnienia śluzówki nosa. Dyptam jesionolistny wydziela tak duża ilość olejków o zapachu cynamo-nowo-cytrynowym, że w czasie upalnych dni może sie on zapalić, stad popularna nazwa: „ognisty krzew".

Roślina ta jest byliną o wzniesionych łodygach, osiągających do 120 cm wysokości. Liście ma naprzemianległe. nieparzystopierzaste, przypominające liście jesionu. Efektowne kwiaty zebrane sa w grona szczytowe koloru hialoróżowego z ciemniejszymi żyłkami, a nitki pręcików i szyjki słupków sa zielonkawobrązowe i gęsto gruczołowate. Owocem jest gwiaździsta, 5-komorowa torebka, która po dojrzeniu pęka, wyrzucając lśniące, czarne nasiona. Dyptam jesionolistny jest roślina lecznicza. Surowcem sa klacza, które nawet po wysuszeniu wydzielają silny zapach cynamonowo-cytrynowy. Substancje zawarte w kłączach powodują skurcze mięśni gładkich macicy, co jest wykorzystywane w położnictwie. Dyptamu używa się także w chorobach przewodu pokarmowego i przeciw pasożytom jelitowym. Pozyskiwanie roślin dozwolone jest tylko z hodowli.

Roślina ta jest gatunkiem ciepłolubnym, rośnie na skrajach lasów liściastych, w zaroślach lub na nasłonecznionych wzgórzach. W Polsce występuje niezwykle rzadko, zaledwie na kilkunastu stwierdzonych stanowiskach, głównie w południowej części kraju. W niektórych rejonach dyptam uprawiany jest jako roślina ozdobna. Rozmnaża się tylko przez nasiona; przesadzanie roślin dorosłych jest prawie niemożliwe. Młode rośliny kwitną dopiero po czterech latach.

Kwiatostan

Owoc

53