P3200114

23

r faksono wzorcowe

iu na do je u ow

•mii bez-P cechy lic Cze metoda zonych

'Py, na <)są tu . do jawy się waliza

yencji nożna • Itak truk-. czy I jed-rlowi dość liels-

iwie

,bez

róż-

ma

czy

rze-

orzy

znej

[zwą

amo

oraz

1.4. ()bici wacjc wielowymiarowe

strzeni cech ilościowych lub analizy dyskryminacyjnej, jako metody przydzielania obszaru przejściowego do jednego z dwóch regionów w regionalizacji geograficznej (zob. Chojnicki i Czyż, 1973).

W badaniach społeczno-ekonomicznych zarówno przestrzennych, jak i czasowych, rosnące znaczenie ma tzw. wielowymiarowa analiza porównawcza (WAP), określana jako zbiór różnorodnych technik wielowymiarowych służących prowadzeniu porównań na obiektach wielowymiarowych. Szczególnie przydatne są tu metody taksonomiczne oraz metody analizy czynnikowej (Pluta, 1977). Zakres metod taksonomii numerycznej w analizie porównawczej jest znaczny, niemniej nie należy utożsamiać obu dziedzin. Wielowymiarowa analiza porównawcza wyodrębniła się z taksonomii, przy czym o fakcie tym zadecydowały cele analiz. W taksonomii jest nim określenie struktury badanego zjawiska poprzez wyodrębnienie jednorodnych grup. Celem zaś wielowymiarowej analizy porównawczej jest określenie pewnej miary syntetycznej, jako kryterium wartościowania porównywanych obiektów (zob. Pociecha i in., 1988). Wspólnymi zagad nieniami analizy porównawczej i taksonomii są metody porządkowania liniowego oraz taksonomiczne problemy agregacji, normalizacji i ważenia cech diagnostycznych.

1.4. Obserwacje wielowymiarowe

Jednostkami statystycznymi w analizie statystycznej, nie tylko wielowymiarowej, są różnego rodzaju obiekty: osoby, rzeczy, zespoły osób lub rzeczy, jednostki przestrzenne, zdarzenia, zjawiska, jednostki czasowe. Przykładowo można wymienić następujące jednostki:

-    pracownicy przedsiębiorstwa,

-    gospodarstwa domowe,

-    jednostki gospodarcze (gospodarstwa rolne, małe firmy, banki, towarzystwa ubezpieczeniowe),

-    jednostki przestrzenne: administracyjne (gminy, powiaty, województwa, kraje świata), fizyczno-geograficzne, planistyczne, urbanistyczne, umowne,

-    procesy technologiczne,

-    produkty występujące na rynku,

-    akcje firm,

-    zawody (zob. klasyfikacja zawodów),

-    wypadki drogowe,

-    wypłaty odszkodowań z ubezpieczenia OC, zawarcie ubezpieczenia na życie i dożycie itd.