SDC14193

*02 MesiMfr i wcaCuiiAJ bwifń

szf«go rozwoju zjawisk i procesów będących obiektem badania. W metodzie tej ważne jest przygotowanie listy pytań skierowanych do wybitnych specjaJistów z różnych dziedzin pracujących niezależnie i nie wiedzt|cych nic o sobie, a następnie stopniowe uzgadnianie ich opi nii przez informowanie biorących udział w badaniu o wynikach poprzedniej serii <%tryniki zestawia się w postaci median i kwartyli). Badanie składa się z kilku faz, a kończy się po uzyskaniu jasnych i zgodnych opinii co do kwestii przyszłego rozwoj u pro-

gnozowanego zjawiska czy procesów.

.Metoda burzy mózgów to metoda grupowego myślenia albo - inaczej - generowania nowych pomysłów. Zgroma

dzone, celowo dobrane osoby (nie więcej niż 8 osób) wymie-poglądy na zadany temat, zgłaszają pomysły i rozwiązania, co pozwał a na uzyskanie wielu nowych koncepcji Spotkanie trwa zwykle krótko (do 30 minut) i jest bardzo intensywne. Zebrane w tym czasie idee i pomysły podlegają ocenie i setek, ej i na dalszych etapach postępowania badaw-

case^o. Z reguły wyodrębnia się: I) pomysły „gorące” - do

natychmiastowego praktycznego zastosowania, 2) pomysły, których wykorzystanie wymaga przygotowania, oraz 3) pomysły bezużyteczne.

K westionari usz

Zasady budowy kwestionariusza

Obserwacja, wywiad, ankieta należą do metod, których zastosowanie zna przy ni eść badaczowi ujed nolicone informacje, odnoszące się cJo określonych z góry jednostek badania.

Uzyskanie takich informacji zapewnia poprawnie zbudowane narzędzie pomiarowe, którym jest w przypadku tych metod kwestionariusz. Lista pytań w kwestionariuszu oraz jednolity sposób kwalifikacji (kodowania) odpowiedzi pozwalają uzyskać pożądany zestaw informacji.

Kwestionariusz jest podstawowym narzędziem pomiarowym znajdującym zastosowanie w bezpośrednich metodach gromadzenia informacji. Pytania w kwestionariuszu mogą mieć formę zdania pytającego, oznajmująccgo, wskazującego oraz równoważnika zdania — wszystkie te formy są traktowane jako pytania, ponieważ ich celem jest wywołanie u respondenta określonych reakcji słownych.

W odniesieniu do budowy kwestionariusza nic ma ścisłych reguł naukowych, ale są zasady wynikające z doświadczenia. Najważniejsze z nich to:

•    długość kwestionariusza, mierzona nie liczbą pytań, lecz czasem trwania wywiadu, który trzeba ustalić w pilotażu;

•    stopniowanie pytań; zawsze rozpoczynamy od pytań ogólnych, często otwartych, i kolejno przechodzimy do bardziej szczegółowych, najczęściej zamkniętych;

•    wprowadzamy pytania kontaktowe na „rozgrzewkę** oraz pytania-bufory, relaksujące, mające neutralizować lub rozproszyć napięcie wywołane dotychczasowymi pytaniami, a także pytania kontrolne;

•    na zakończenie w kwestionariuszu umieszczamy pytania dotyczące cech respondenta; są to tzw. pytania metryczko we.