Norbert Elias, Przemiany obyczajów w cywilizacji zachodu (1980)
Cywilizowanie ciała:
t zmiana obyczajów prowadzi do cywilizowania ciała,
£ elementem cywilizowania ciała jest społeczna regulacja popędów oraz kontrolowanie emocjonalności, s proces socjalizowania ciała został wymuszony zmianami społecznymi;
- wzrost społecznej kontroli nad funkcjami ciała;
- umieszczanie znaczeń społecznych w ciele,
e wartościowanie ciał uzależnione od statusu.
Racjonalizacja ciała:
r różnicowanie poszczególnych części ciała, e budowanie etykiety dworskiej, e przemoc odmiennie wyrażana wobec „swoich” i „obcych",
e internalizacja norm własnej grupy społecznej: „wstydzić się można tylko przed swoimi”, r wstyd i poczucie zakłopotania, lęk przed dyskredytacją,
w indywidualizacja: ciała świadome same siebie: „ postrzegają siebie jako zasadniczo różne od innych ciał”.
t dyscyplinarny charakter nowoczesnych instytucji, praktyk, dyskursów,
e techniki dyscyplinujące wykształcone w szkołach , więzieniach, szpitalach, schroniskach, e doprowadziły dom powstania „ciał podatnych”, które „można podporządkować, używać, przekształcać i doskonalić”,
s dyscyplina stanowi część procesu rządzenia, czyli mechanizmów nadzorowania społeczeństwa, sr sposoby regulacji: medycyna, edukacja, reforma społeczna, demografia, kryminologia.
E. Goffman, Człowiek w teatrze życia codziennego (2000), Pierwotne ramy interpretacji (1984).
e ciało umożliwia ludziom dokonywanie interwencji w to życia, e ciało dostarcza nam metod radzenia sobie ze sposobem, w jaki jesteśmy postrzegani przez innych, r należy badać sposoby cielesnego komunikowania się za pomocą wyrazu twarzy, ubioru, postawy,
« działania symboliczne konstruują i wykorzystują wspólne słownictwo kulturowe,
« ciało jest zarówno obiektem materialnym, jak i zbiorem znaków kulturowych, które kategoryzują .uczą i wychowują ludzi.
Teza: zachowanie kobiet i mężczyzn jest ostatecznie i dość precyzyjnie określone przez czynniki biologiczne i genetyczne.
Istnieją dowody wskazujące, że:
i Kobiety cechują się lepszymi zdolnościami werbalnymi, kooperatywnością i zorganizowaniem niż mężczyźni.
t Mężczyźni wykazują się lepszymi umiejętnościami przestrzennymi, matematycznymi i motorycznymi niż kobiety.
Wyższy poziom testosteronu i niższy serotoniny u mężczyzn ma związek z tym, że mężczyźni: ł są większymi ryzykantami, t mają wyższą skłonność do posiadania wielu partnerów, t wykazują się wyższym poziomem agresji i niższym empatii,
* są mniej skłonni do werbalizowania swoich emocji.
2