59
BUDOWA I ROLA SKORY CZŁOWIEKA
N
IEKTORE WYTWORY
Rola |
Element skóry |
Ochrona, obrona i izolacja skóry. Do korzenia włosa dochodzą zakończenia nerwowe z receptorami dotykowymi, uchodzą tam też gruczoły łojowe |
Włos |
Ochrona głębszych warstw skóry przed przegrzaniem ł-działaniem promieniifpilt#; nadfioletowego |
Pigment (barwnik) |
Odbieranie różnego typu wrażeń np. ciepła, zijtt&a, d§|yku, nacisku |
Ciałko dotyków#’ |
Ochrona naskórka przed Wydzielanie łojtf, j;, |
Gruczcjfl łojiMf |
Możliwość poruszania włosem, co ma znaczenie w termoregu-lacji: skurcz mięśni przywło-sowych wywołuje tzw. gęsią skórkę |
Mięsień ipifj^Irłosowy |
Wydzielanie potu, który JteaKB: czynną rolę w termoregujtacp oraz wydalaniu zbędnych- Ł produktów przeńjjli^^^^ij1* \ ma też dział^t|ei)hiM^^^fei!' |
Gruczoł" 1 ; |
Przekazy 0 zmianach zaistniałych w ob- , rębie skóry do mózgu i rdzenia |||§§ig|||||f)i.....: |
- Jfjjfw: - ■ |
Odżywianie skóry i odbieranie zbędnych produktów przemiany materii; ponadto - udział w termoregulacji |
Naczynie krwionośne |
Izolacja termiczna i magazyn substancji energetycznych |
Podściółka tłuszczowa |
Przekrój skóry
Warstwa
skóry
Budowa i rola
SKORY KRĘGOWCÓW
Naskórek
] Skóra właściwa
Tkanka
podskórna
Wielowarstwowy nabłonek plaski, którego warstwa powierzchniowa ulega stałemu rogowaceniu, zluszczaniu i ścieraniu, a głębsza wciąż odbudowuje się i wzrasta.
Zabezpiecza wnętrze ciała przed wnikaniem czynników chorobotwórczych oraz przed uszkodzeniami mechanicznymi, chemicznymi, termicznymi itp.
Wielowarstwowa tkanka łączna włóknista, której cechą jest duża elastyczność ł wytrzymałość na rozerwanie.
Bierze udział w termoregu-laćji iSprzekazuje informacje 9f§p|inaćh'w środowisku zewnętrznym (ciśnienie, temperatura, nacisk), uczestniczy w wydalaniu łoju, wody, soli, CO2 i innych substancji_
Mniej lub bardziej rozwinięta tkanka tłuszczowa
Stanowi magazyn substancji energetycznych, ujędrnia skórę, pełni funkcję izolacyjną, zabezpiecza przed urazami głębiej położone części ciała
Gruczoły | |||
Potowe Łojowe Mleczne' Zapachowe Kuprowe Śluzowe Japowe |
ssaki ssaki ssaki ssaki ptaki ryby, płazy gady, płazy, ssaki (stekowce) | ||
Wytwory naskórka | |||
Włosy Paznokcie Pazury, szpony Kopyta R<j>gi Pióra Łuski rogowe Dzioby |
ssaki ssaki ssaki, ptaki, gady ssaki, dinozaury ssaki, dinozaury ptaki gady, ptaki, ssaki ptaki, ssaki (stekowce), gady (żółwie, dinozaury) | ||
Wytwory skóry właściwej | |||
Łi PI |
ski kostne ytki kostne |
ryby gady, ssaki (pancernik) | |
Włosy ssaków | |||
Rodzaj |
Uwagi | ||
Pi |
zewodnie |
Długie, proste, na końcu zaostrzone | |
S2 ni |
czeci- iste |
W górnej części zgrubiałe, ostro zakończone; zbudowane głównie .z komórek rdzeniowych (mało komórek korowych) | |
Ki |
>lce |
Zgrubiałe, ostro zakończone, zbudowane wyłącznie z komórek rdzeniowych (np. jeż, kolczatka) | |
Wełniste |
Krótkie, falisto powyginane, 0 pustym rdzeniu (dominują komórki korowe) | ||
Dotykowe (wibrysy) |
Unerwione, długie i mocne (np. okolice oczu i wargi górnej kotów, brzuszna strona ciała wiewiórek) |