skanowanie0013 (13)

60

BUDOWA I ROLA OKA LUDZKIEGO

60

Narządy pomocnicze oka

Błona	Budowa i rola	Część
BŁONA WŁÓKNISTA (ZEWNĘTRZNA)	Nieprzezroczysta, otacza 80% gałki ocznej. Chroni ją przed urazami zewnętrznymi i stanowi miejsce przyczepu mięśni poruszających gałką oczną	Twardówka
	W pełni przepuszczalna dla światła, otacza 20% gałki ocznej. Chroni gałkę oczną przed urazami zewnętrznymi. Załamuje promienie świetlne kierując je na soczewkę. Ma pewną zdolność regeneracji. Jest bardzo wrażliwa na ból	Rogówka
BŁONA NACZYNIOWA (ŚRODKOWA)	Ma kształt pierścienia o zmiennej średnicy, który otacza źrenicę. Stanowi przysłonę regulującą ilość światła wpadającego do wnętrza oka. Zawiera barwnik decydujący o kolorze oczu	Tęczówka
	Dobrze umięśniony pierścień otaczający soczewkę, odpowiedzialny za zmianę wypukłości soczewki w procesie akomo-dacji, czyli nastawiania ostrości obrazu	Ciałko rzęskowe
	Bardzo mocno ukrwiona, odpowiada za odżywianie komórek oka, odprowadzanie produktów przemiany materii oraz pochłanianie nadmiaru światła	Naczy niówka
BŁONA NERWOWA (WEWNĘTRZNA)	Stanowi warstwę światłoczułą oka. Decyduje o odbieraniu wrażeń świetlnych: odróżnianiu światła od ciemności za pomocą pręcików i odbieraniu barw za pomocą czopków	Siatkówka

Przekrój gałki ocznej

Część	Budowa i rola
Komora przednia oka	Komora oka przed soczewką wypełniona przezroczystą cieczą wodnistą. Jej zadaniem jest utrzymywanie właściwego ciśnienia w gałce ocznej
Źrenica	Otoczony tęczówką okrągły otwór o zmiennej średnicy, regulujący ' ilość światła wpadającego do wnętrza gałki ocznej
So czewka	Elastyczne, przezroczyste ciałko dyskowatego (soczewkowatego) kształtu o zmiennej krzywiznie. Warunkuje ostrość widzenia
Ciało szkliste	Przezroczysta, galaretowata mazia wypełniająca komorę wnętrza oka za soczewką. Zapobiega zwiotczeniu gałki ocznej, regulując jej jędmość
Plamka żółta	Najgęstsze skupisko czopków na siatkówce położone w osi oka. Jest miejscem najwyraźniejszego widzenia w obrębie całej siatkówki
Nerw wzro kowy	Wiązka komórek nerwowych przekazujących impulsy z komórek zmysłowych siatkówki do kory mózgowej, gdzie są one kojarzone w obraz
Plamka ślepa	Miejsce ujścia nerwu wzrokowego, obszar siatkówki całkowicie niewrażliwy na światło

Wady wzroku

Nazwa	Objawy	Przyczyny	Nazwa		Objawy	Przyczyny
Krótkowzroczność	Dobre widzenie tylko przedmiotów bliskich	Zbyt długa gałka oczna lub nadmierne załamywanie światła w oku	Kurza ślepota	Trudności widzenia o zmierzchu		Niedobór witaminy A, zanik nerwu wzrokowego, czynniki dziedziczne
Dalekowzroczność (nadwzroczność)	Dobre widzenie tylko przedmiotów odległych	Zbyt krótka gałka oczna lub zbyt mała zdolność skupiająca soczewki	Daltonizm	Zaburzenia rozpoznawania barw: najczęściej nierozróż-nia|iie czerwieni i zieleni (rzadziej barwy żółtej i niebieskiej), sporadycznie całkowita ślepota na barwy		Najczęściej czynniki dziedziczne (częściej ujawniające się u mężczyzn), rzadziej uszkodzenia nabyte (uszkodzenia nerwów, zatrucia)
Starczo- wzroczność	Postępujące trudności z akomodacją (częsty objaw - nadwzroczność)	M.in. twardnienie soczewki
Astygmatyzm	Zniekształcenia widzenia lub niewyraźne widzenie	Nieprawidłowe wysklepienie rogówki lub soczewki
			Zez	Niejrównoległe ustawienie gał$k ocznych		Wada jednego lub obu oczu, urazy, zapalenie nerwów

Narząd	Rola
Aparat ruchowy	Tworzą go mięśnie, dzięki którym gałka oczna może wykonywać ruchy w oczodole
Błona spojówkowa	Wyścieła tylną powierzchnię powiek, zawiera liczne komórki śluzowe zapewniające stałą wilgotność gałki ocznej
Rzęsy, brwi	Stanowią mechaniczne zabezpieczenie przed dostaniem się do oka potu, pyłu, kurzu, drobnych owadów i innych ciał obcych
Gruczoł łzowy	Wytwarza łzy o funkcji bakteriostatycz-nej, czyszczącej oraz ochronnej przy podrażnieniu rogówki
Powieki	Chronią oczy przed zbyt silnym światłem i uszkodzeniami mechanicznymi. Zawierają gruczoły łojowe, a dzięki swym ruchom nawilżają i spłukują gałkę oczną
Ciało tłuszczowe oczodołu	Wyścieła jamę oczodołu, zabezpiecza gałkę oczną przed silnymi wstrząsami i ruchami mechanicznymi
Oczodół	Kostna jama chroniąca gałkę oczną przed urazami mechanicznymi