Rydel Zaczarowane koło2

1, UoAjL<iju}ua.yj-*~ UoLy?

„zła”. Pojawia się wojewodzianką która „spaceruje” w lektyce ©. Jest urzeczona grą Maćka, ten gra dla niej chwilę, potem rozmawiają. Wojewodziance wydaje się, że jest on co najmniej jak sielankowy Filon. Pojawiają sic jasiek i ganiająca go Młynarka. Jasiek mówi, że obmierzło mu jej kochanie, przeklina moment, kiedy wdał się z nią w romans. Młynarka podsuwa mu myśl, żeby zabił Młynarza (będzie żył w dostatku) ale Jasiek oburza się i idzie sobie. Wchodzą Boruta i Kusy, prowadzą pijanego Drwala, który zaczyna znó-w ścinać drzewa, mimo wcześniejszych gróźb Leśnego Dziadka. Kusy ma przywieść Jaśka i Młynarkę. 'Tymczasem pojawia się Młynarz, biją się z Drwalem, Młynarz wygrywa. Boruta (Kusy zasnął ©) przyprowadza Jaśka wprost do Młynarza. Jasiek uciekł d służby w młynie, Młynarz zmusza go do powrotu, w końcu Jasiek mówi mu o romansie z Młynarką. Wpada Młynarka, faceci się biją, Młynarka podaje Jaśkowi siekierę Drwala. Jasiek wraz z Młynarką zabijają Młynarza, spełniając tym samym krwa-wy ślub, zaraz potem uciekają. Boruta każe Kusemu grać na trąbie (z muchomora) - zlatuje się szlachecka gromada. Pojawia się w pobliżu Drwal z zakrwawiona koszulą po bójce. Widząc dupa ucieka, ale dopadają go myśliwi, którzy myślą, że to on zabił Młynarza.

Akt IV

Akcja przy domu Młynarza. Madek opowiada Wojewodziance o „żałobie” Młynarzowej. Na prośbę Wojewodzianki Madek gra na fujarce, ona prosi pastuszka o pokazanie na chwilę fujarki i dostrzega jego przemianę — już nie jest Filonem, ale zwykłym pastuchem. Teatralna rozpacz Młynarki Przyjazd Dworzan — buława dla Wojewody po nieboszczyku Hieronimie. Jasiek opowiada Młynarce straszne historie (ma omamy i wyrzuty sumienia). Kłócą się kto zabił (Jasiek — bo miał siekierę, Młynarka — bo podała mu siekierę). Ona każe mu odejść, ale on nie chce i nie potrafi (krwawy ślub). Przychodzą Boruta i Kusy, denerwuje ich muzyka fujarki Maćka. Kusy opowiada o pojedynku ze sprytna babą (płot, widły i rożen). Boruta mówi, że odbierze Maćkowi fujarkę — obiecuje mu bogactwo i miejsce w kapel Lucyfera. Madek odmawia, mówi, że mu niepotrzebne są bogactwa. Jeśli ma dla kogoś grać to dla Panienki Przenajświętszej. Wśdekłe diabły odchodzą. Wchodzi kat, który pyta o drogę Jaśka i Młynarki. Idzie wykonać wyrok na Drwalu za zabójstwo Młynarza. Jasiek ma wyrzuty, że zginie niewinny człowiek, ma dziwne wizje. W młynie pali się światło - pojawia się upiór Młynarza. Jasiek widzi kusego na kole młyńskim. Razem z Młynarką przerażeni wybiegają za scenę.

Akt V

Wojewoda rozmawia z Chojnackim o Drwalu. Każe przyprowadzić go do siebie i jeszcze raz przesłuchuje. Jeszcze raz zeznanie świadka - Organisty. Wojewoda podpisuje wyrok na Drwala (który przedeż jest niewinny -> pakt z Borutą). Okazuje się, że egzekucja może zostać przełożona, ze względu na przyjazd Kasztelana. Wojewoda chce, żeby się odbyła jak najszybdej, każe przenieść ją do miasteczka. Wojewoda wzywa do siebie córkę, aby oznajmić jej, że wyjdzie za mąż za Kasztelana. Kasztelan przynosi razem z wieścią o śtnierd Hieronima nominację na Hetmana i buławę hetmańską Kasztelan pyta o rękę Wojewodzianki, wyznaje jej swój gorący afekt i zostaje przyjęty. Za oknem hałas - oszalała Młynarka chce rozmawiać z Wojewodą Na prośbę Basi ten zgadza się z nią porozmawiać. Ona bredzi, opowiada chaotycznie swoją historię, Wojewoda zaczyna się domyślać o co jej chodzi. Gdy już wie na pewno chce odwołać stracenie Drwala (wysyła Chojnackiego), tymczasem Kusy doprowadza Młynarkę do szaleństwa oboje znikają. Boruta mówi Wojewodzie - hetmanowi, że na nic posłaniec, bo Wojewoda złamał umowę. Diabeł przypomina mu, że to on zabił Hieronima, każąc śdąć drzewo. Wojewoda idzie z Borutą i przeklina Boga, ostatecznie jednak chwyta się krucyfiksu (łamie szlachecką umowę). Wojewoda wyzywa Borutę na pojedynek, ale ten nie chce walczyć z kimś, kto nie ma honoru. Ostatecznie Wojewoda wybiera piekło, ale bez plamy na honorze. Zapadają się pod scenę. Słychać głos Maćkowej fujarki, grającej motyw z pieśni topielic.

Lucjan Rydel napisał Zaczarowane koło w 1899 roku. Utwór został entuzjastycznie przyjęty, autor dostał pierwsza nagrodę na konkursie literackim. W dramacie obecne są inspirację, motywy z innych tekstów, takich jak: Zatopiony thyuon Hauptmanna, Balladyna Słowackiego, Sen nocy letniej Szekspira. W utworze widać zainteresowania autora. Pojawiają się motywy historyczne (butny wojewodą szlachta), fantastyka baśniowa (pakt z diabłem) i wierzenia ludowe, a także elementy francuskiej sielanki rokokowej (wątek miłosny). Zaczarowane koło ma żywą akcję, przedstawia różnorodne typy ludzkie. Warto zwrócić uwagę na melodię wiersza i piękno słowa poetyckiego, niewątpliwie jest to spory walor artystyczny.