skanuj0010 (289)

_a. Bulwarem płynie rzeka

Która staje przede mną Procesya szkieletów Nad sklepem fryzjera

Blaszanym krążkiem wiatr kołysze Alfonsy panny Uliczni hołysze Tramwaj omnibus auto.

Dzwonią we wszystkie klawisze ha ha

W barze jedli już sandwich Pili kawą i whisky Przynoszą nowe półmiski Bulwarem płynie rzeka W kawiarni Zielony flet Pierś kobiety Attention Kastaniety

Czerwone kręgi dreszcze Podniety

Nerwowe światła Kinkiety

Oczy Dłonie Myśli bez twarzy

zimń kurytarzy •

K reska ją će okna Telefon

~ Windk na gumie niepokój lęk Szukanie kogoś W TŁUMIE

Słowa uwolnione ze składni, umieszczone obok siebie; fascynacja ruchem — w wierszu mamy do czynienia z ruchem dwojakiego rodzaju: z wędrówką bulwarem, podczas której ukazują się kalejdoskopowo zmienne obrazy

illfy, oraz i samą ruchliwością życia miejskie-^ natrętna wyrazistość przedmiotów, które ^■Hmione tylko, wyrwane zostają z tła Ssssh jfllf mówił słynny manifest malarza Boccionie-rttchu mnożą^; się, odkształcają i w pliestrzeni', iktórą przebiegają, tworzą ciągowi-M. Czerwiński); dążenie' do Od-tllnia zdarzeń równoczesnych: na ulicy, w ba-im, w kawiarni; wreszcie roztopienie się lirycz-fligo podmiotu w świecie rzeczy i wrażeń — wszystko to miało jednoznacznie futurystyczny _^H§wód. Późniejsza poezja* awangardowa więk-MOŚć zasad. mętody? futurystycznej puściła ^^Htoamięć, niektóre z nich jednak przyswoiła •obie,Rjózbawiając je przy? tym ostentacyjnej Wyginalności. Również w wierszu Czyżewskiej, gb oglądanym z dzisiejszej perspektywy skład-niWrswoiście futurystyczne wydają-się3 niezbyt Interesujące artystycznie. Mają one'wątłe wa-loiwefeazowe linśemantyczńe. Na uwagę* zasłu-fliją natomiast te zasady konstrukcyjne, które jtafowiadają bardziej współczesne formy wypowiedzi poetyckiej *— czy ściślej; niektóre ż form współczesnych. Po pierwsze, niedyskurśywdość ^^Bleiągłość narracji lirycznej. ''Narracja'Ozy'* żewskiego jest nieciągła-nie tylko dlategó,-że ■cwa nie są powiązane składniowo, ale też dla-■ego, że uporządkowanie całości pozostaje pra-wie nieuchwytne. .Występuj^-teiciągl.e' przeskoki Saiędzyftym, co zaobserwowane' a tym, co wyobrażone oraz między szczegółem a perspek-tywą odległą; wypowiedź rozwija się przez :ńa-Bstanie składników heterógenidźńyeh, wybrać Bych i zestawionych dowolnie. Jej tok tłumaczy pię; charakterem asoejaeyjńyni, swobodą kófa-t Pzenia. To właśnie drugi czynnik zasługujący ■ wierszu Czyżewskiego:-pa uwagę. Tytuł zapoj priada obrazek impresyjny wiersz nie- jest Rim'jednak. To, co dziś-je-si# na scenie ulicy, skazuje się w mm jako nacechowane teatralną

49

4 Postacie poezji