znikomy, pełnionet
’Ina> umyślna (towarzyszy świadomość bezprawności i wola popełnienia przestępstwa, zamiar bezpośredni - sprawca chce popełnić "przestępstwo,^zamiar ewentualny'- sprawca godzi się z popełnieniem przestępstwa, przewidując jego popełnienie), nieumyślna (niezachowanie ostrożności wymaganej w danych okolicznościach: lekkomyślność, niedbalstwo).
Kryteria klasyfikacji przestępgtWL-
lildolne ustawowe zaorożenle kara3 zbrodnie
(umyślne, >=3 latali.występki (umyślne i nieumyślne.
czynności urzędowe, zabiegi lecznicze, uprawianie sportu.
t Dozwolone rvzvko> musi towarzyszyć prawo do eksperymentu.
4.
.Kara > specyficzny, właściwy prawu karnemu rodzaj, sankcji-(kary kryminalne). Wymiar kary następuje w
zwolniony.
Kara dożywotniego pozbawienia wolności:jw rniejśćeTcary smiera, me wolno orzekać wobec sprawcy poniżej 18 lat.imoże uHiiiIsii^warun|rowe~^ p rzedtermlnowe zwolnienie.
Środki karnej.pozbawienie praw publicznych, zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu, prowadzenia określonej działalności gospodarczej, zakaz prowadzenia pojazdów, przepadek przedmiotów, obowiązek naprawienia szkody, nawiązka,, świadczenie pieniężne, podanie wyroku do publicznej wiadomości.
(Pozbawienie praw publicznych a utrata czynnego!
biernego, prawa wyborczego, utrata prawa do udziału w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, utrata stopnia wojskowego (powrót do szeregowego), utrata orderów, odznaczeń, tytułów honorowych. ■
~2akaz prowadzenia pojazdów; jeżeli sprawca przeciwko bezpieczeństwu komunikagi był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub źbiegfz miejsca wypadku.
Przepadek przednriiótow^jobejmuje przedmioty pochodzące z przestępstwa, przechodzą na własność _ . Skarbu Państwa.
!NawiązkaJzamiast obowiązku naprawienia szkody, celem jest zadośćuczynienie za krzywdę niemajątkową (w sferze dóbr osobistych).
Świadczenie pieniężne: na określony cel społeczny.
yy
Wymiar karv: ustawowy (ustanowienie: rodzaju.
górnej I dolnej granicy, odchyleń od zwykłego wymiaru), sądowy (wymierzanie konkretnej kary; uwzględnia się
y>30 stawek dziennych, ograniczenie wolności, pozbawienie wolności przekraczające miesiąc)
2) podmiot przestępstwa: powszechneTkażdy) i indywidualne (osoba o szczególnych kwalifikagach, np. urzędnik)
3) rodzaj winy: umyślna, nieumyślne
4) sposób realizacji znamion przestępstwa: z działania, z zaniechania
5) znamię skutku przestepnego:łskutkowe (materialne). bezskutkowę (formalne, np. nakłanianie)
6) przestępstwo ciągłe - dwa lub więcej zachowań, jeden zamiar, przedmiot to samo dobro prawne, prawo nakazuje traktować jako jeden czyn
7) sposób ścigania: z oskarżenia publicznego, prywatnego (oskarżycielem jest osoba pokrzywdzona), na wniosek (prokurator pć> otrzymaniu wniosku pokrzywdzonego)
Stadia na drodze do dokonania przestępstwa: zamiar (nie jest karalny, nawet ujawniony; wewnętrzne przeżycie psychiczne człowieka), przygotowanie (rzadko.karalne, podjęcie czynności pośrednio zmierzających do popełnienia przestępstwa, musi zachodzić zamiar bezpośredni), usiłowanie (karalne, zachowanie bezpośrednio zmierzające do dokonania, konieczny jest zamiar; udolne, nieudolne), dokonanie (zrealizowanie znamion czynu przestępnego] sprawstwo/współsprawśtwó,'podżeganie/nakłanianie, pomocnictwo); • r
(3-
Okoliczności powodujące wyłączenie odpowiedzialności karnej: wyłączające winę (niepoczytalność, błąd), wyłączające bezprawność czynu (obrona konieczna, stan wyższej konieczności, działanie w ramach uprawnienia/obowiązków, dozwolone ryzyko).!
(Kontratyp/- wyjątek (typ t zabójstwo, kontra typ -egzekucja przez kąta)
LNiępoczytalnośćbrajcrozpoznawania znaczenia podejmowanych czynów. brakTkontroIi postępowania; niedorozwój umysłowy, choroba psychiczna, alkohol, narkotyki, hipnoza.
1 Ograniczona pnpzYtalnnś<łf- zdolność rozpoznawania znaczenia/kierowania ograniczona w znacznym stopniu
jisładł- niezgodność między rzeczywistym stanem izeczy a świadomością; faktyczny (okoliczności stanowiące znamię czynu.zabronionego), prawny (nieświadomość bezprawności czynu).
i Przestępstwo urojone^- nie popełnia przestępstwa ten, kto działa w błędnym przekonaniu, że jego czyn jest przestępstwem... ,
IObrona konieczną)- odparcie przez człowieka bezpośredniego I bezprawnego zamachu na dobro . społeczne/dobro jednostki: zamach (agresywne . zachowanie się człowieka, musi byc bezpośredni^.
. obroną (przeciwdziałanie zamachowi, nie można przekroczyć granic). ■ «
jptan wyżeraj L-imiorrn^śr^ - ratowanie dobra kosztem, dobra innego; niebezpieczeństwo musi być
bezpośrednie, dobro ratowane ma wartość wyższą od
poświęconego, niemożność uniknięcig.__a
niebezpieczeństwa w .innyspósób.
LDziałanie w ramach uprawnie^ i pływiaT-kny^ - np.
toku postępowania karnego. Kary mogą być wymierzane jedynie przez.sądy. J Funkcje: prewencyjna (prewencja ogólna, szczególna), resocjalizacyjna (wychowawcza). Jedynie kara śmierci nie jest nastawiona na wykonywanie funkcji resocjalizacyjnej.
Sankcjgfbędące następstwem popełnienia przestępstwa :_kary (grzywna, ograniczenie/pozbawienie wolności, 25 lat, dożywocie), środki karne (dodatkowe sankg'e).
/Kara grzywny): stawki dzienne (od 10 do 360 stawek; "od^O do 2000 zł), ustala się biorąc pod uwagę dochody, warunki osobiste,"rodzinne, stosunki majątkowe, możliwości zarobkowe. Grzywna: samoistna (za przestępstwa mniejszej wagi), obok kary pozbawienia wolności.
Kara ograniczenia wolności:jod 1 d.o 12 miesięcy; nie można zmieniać miejsca pobytu, obowiązek pracy, wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary.
Kara pozbawienia woinościrjotf l rrriesfaca do 15 latte. zasadalhdyw[dualizag'i metod I środków oddziaływania penitencjarnego w zakładach karnych.
Kara 25 lat pozbawienia wolności:t7a najrifi?s?e> przestępstwa, skażany na nią może zostać wcześniej okoliczności: stopień społecznej szkodliwości czynu, cele kary, rozmiar i rodzaj szkody, pobudki i sposób działania sprawcy, właściwości i warunki osobiste] sposób życia przed popełnieniem przestępstwa, zachowanie po