14.5.
Związki przeciwbakteryjne zaburzające syntezę ściany komórkowej
447
realizacji tego zamierzenia, należało przeprowadzić badania aktywności i struktury cząsteczki penicyliny w celu określenia właściwości istotnych dla aktywności. Powinny one zostać utrzymane w syntetyzowanych analogach.
Zależność między budową a działaniem penicylin
Uzyskano i zbadano olbrzymią liczbę analogów penicyliny. Wnioski z tych badań są następujące (rys. 14.23):
• Niezbędny jest naprężony pierścień p-Iaktamowy.
• Niezbędna jest wolna grupa karboksylowa.
• Ważny jest układ bicykliczny (nadaje on naprężenie pierścieniowi (3-lakta-mowemu, przy czym im większe jest to naprężenie, tym większa jest aktywność, ale też większa nietrwałość cząsteczki w stosunku do innych czynników).
• Niezbędny jest acyloaminowy łańcuch boczny (z wyjątkiem tienamycyny; patrz dalej).
• Siarka zwykle występuje, ale nie jest niezbędna.
• Ważna jest stereochemia układu bicyklicznego w stosunku do acyloamino-wego łańcucha bocznego.
Niezbędny amid
cis Niezbędna stereochemia
Niezbędny wolny kwas
4.23. Zależność między budową a działaniem penicylin
Wyniki tej analizy prowadzą nieuchronnie do wniosku, że tylko bardzo małe zmiany są tolerowane przez rdzeń penicyliny, a zmian można dokonywać jedynie w acyloaminowym łańcuchu bocznym.
Teraz możemy wrócić do trzech wspomnianych wcześniej problemów i zastanowić się, jak można je rozwiązać.
Wrażliwość penicylin na kwasy
Dlaczego penicylina G jest wrażliwa na kwasy? Jeśli znalibyśmy odpowiedź na to pytanie, wiedzielibyśmy, jak rozwiązać ten problem. Są trzy przyczyny wrażliwości penicyliny G na kwasy.