14.5. Związki przeciwbakteryjne zaburzające syntezę ściany komórkowej 477
^*5*5. Inne leki zaburzające biosyntezę ściany komórkowej bakterii
Nie należy sądzić, że penicyliny i cefalosporyny są jedynymi substancjami prze-ciwbakteryjnymi, które hamują biosyntezę ściany komórkowej bakterii. Inne substancje przeciwbakteryjne, np. wankomycyna, cykloseryna i bacytracyna, także hamują ten proces, chociaż w odmienny sposób. Podczas syntezy ściany komórkowej bakterii NAM (z jego pentapeptydowym podstawnikiem) i NAG łączą się w cytoplazmie komórki, tworząc disacharyd, który następnie lipidowe cząsteczki transportujące przenoszą przez błonę komórkową i uwalniają do rosnącej ściany komórkowej (rys. 14.66).
Cykloseryna (rys. 14.67) jest prostą cząsteczką wytwarzaną przez Strepto-myces garyphalus, działającą w cytoplazmie i zapobiegającą addycji dwóch aminokwasów (dwóch cząsteczek D-alaniny) do rosnącego łańcucha peptydo-wego przyłączonego do NAM.
Bacytracyna jest złożonym polipeptydem wytwarzanym przez Bacillus sub-tilis, który zaburza mechanizm transportu disacharydów przez błonę komórkową, a więc wywołuje niedobór elementów budulcowych ściany komórkowej.
Wankomycyna (rys. 14.67) jest glikopeptydem wytwarzanym przez Strep-tomyces orientalis, przeszkadzającym w uwalnianiu disacharydów z ich lipidowych cząsteczek transportujących. Jest to podstawowy lek na metycylinoopome szczepy gronkowca złocistego, podawany w postaci iniekcji, ponieważ nie jest absorbowany po podaniu doustnym. Wankomycynę czasami jednak podaje się doustnie w celu zwalczania w jelitach laseczek Clostridium difficile, ponieważ organizm ten może wytwarzać szkodliwe toksyny w wyniku stosowania antybiotyków o szerszym zakresie działania.