skanuj0011 (332)

kraju, w. którym prowadzą działalność. Normy te narzucają organizacjom różne procedury działania w różnych dziedzinach ich funkcjonowania. Organizacja nie może legalnie zaistnieć, jeśli nie przeprowadziła procedury rejestracyjnej; umowy handlowe uzyskują moc prawną tylko wówczas, gdy zachowana została prawna procedura ich zawierania; decyzja kierownictwa przedsiębiorstwa o zmianie warunków umowy zbiorowej jest ważna tylko wówczas, gdy uzgodniona została (jeśli obowiązujące prawo tak stanowi) z legalnie działającymi reprezentantami załogi (np, związkami zawodowymi).

Bez dopełnienia powyższych wymogów przedsiębiorstwo nie może zostać wpisane do rejestru handlowego, a bez dopełnienia obowiązku wpisu nie może podjąć legalnej działalności, choćby posiadało wszystkie inne konieczne dla tej działalności środki.

Procedury prawne regulują również tryb podejmowania niektórych organizacyjnych decyzji. Stopnie i tytuły naukowe uzyskują ważność tylko wówczas, gdy zrealizowana została prawna procedura ich nadawania. Ustawy parlamentów nabierają mocy prawnej dopiero po ukończeniu całej obowiązującej procedury ich stanowienia. Wyroki sądów mogą być podważane, gdy udowodnione zostanie naruszenie procedury przewodu sądowego. Dyrektor przedsiębiorstwa może objąć prawnie swoje stanowisko wówczas, gdy powołany został według obowiązującej w tym zakresie procedury, jeśli tak stanowi prawo. Same procedury też stają się obowiązujące tylko wówczas, gdy ustanowione zostały według obowiązującej procedury ich tworzenia.

Procedury narzucane są pracownikom także przez normy wewnątrzor-ganizacyjne. Regulują one m.in. zasady tworzenia, obiegu i przechowywania dokumentów. Na przykład, dział spraw personalnych wydając pracownikowi kartę urlopową musi sporządzić ją na odpowiednim formularzu, zaopatrzyć we właściwe podpisy i pieczęcie.

Każda organizacja jest podmiotem działania wyodrębnionym z otoczenia w sensie prawnym (posiada nazwę, statut będący prawną podstawą jej funkcjonowania oraz prawnie rozstrzygniętą formą własności majątku), w sensie ekonomicznym (dysponuje swoimi lub powierzonymi jej składnikami majątkowymi) oraz w sensie organizacyjnym (posiada wewnętrzną strukturę i zarząd). Wyodrębnienie z otoczenia nie oznacza niezależności od niego; przeciwnie, żadna organizacja nie mogłaby bez niego przetrwać. Z otoczenia bowiem czerpie i dla niego przetwarza najróżniejsze zasoby.

Otoczenie nie tylko stwarza organizacji możliwości przetrwania i szanse na rozwój; w nim tkwią również główne zagrożenia dla tych podstawowych organizacyjnych wartości. Owe szanse i zagrożenia nie są stałe, niektóre z nich zanikają z biegiem czasu, inne pojawiają się. Zmieniają się potrzeby otoczenia i reguły wymiany organizacji z otoczeniem. Organizacje, zwłaszcza małe, nie zawsze posiadają możliwości kontroli stanów swego otoczenia, najczęściej muszą się do tych zmian dostosować, co z kolei wymaga ciągłego rozpoznawania procesów zmian zachodzących w nim.

Dla organizacji gospodarczych (przedsiębiorstw) najważniejszym składnikiem otoczenia jest rynek. Na rynku przedsiębiorstwo występuje jako oferent swoich wyrobów i jako nabywca wyrobów oferowanych przez innych. Penetracja rynkowego otoczenia jest jedną z podstawowych funkcji we współczesnym zarządzaniu; jest ogromnie ważna w przypadku tych organizacji, których rynkowe otoczenie jest zmienne lub burzliwe.

Dotyczy to szczególnie producentów wyrobów podlegających fluktuacjom mody, silnej konkurencji ze strony innych wytwórców, uwikłanych w wyścig technologiczny itp. Przykładami takich organizacji są firmy odzieżowe,