skanuj0012 (123)

Układ nerwowy

Pa bazie istniejących odruchów bezwarunkowych i kojarzonych z nimi pewnych sytuacji wciągu życia człowieka wykształcają się odruchy warunkowe. Są to reakcje powstające Łdywidualnie w wyniku zdarzeń, które przytrafiały się w życiu każdego osobnika. Aby wykształcił się odruch warunkowy, ważne jest, by działanie bodźca obojętnego i działa-pae bodźca wywołującego odruch bezwarunkowy nastąpiły po sobie w krótkim czasie, fcezbędne jest również kilkukrotne powtórzenie określonej sytuacji. Na skutek powtarzania się zespołu działających bodźców odruch się utrwala. Jeżeli jednak ta sytuacja wzestanie się powtarzać, zaniknie również odruch warunkowy. Powstawanie nowych od-fcchów warunkowych jest istotnym elementem uczenia się człowieka i tresury zwierząt, ■łasze życie codzienne w dużej mierze jest oparte na odruchach warunkowych. Przysiadami takich odruchów mogą być: wyłączenie dzwoniącego budzika, włączenie Światła po wejściu do łazienki, mycie rąk po skor2ystaniu z toalety, zatrzymywanie się ■a czerwonym świetle i wiele innych.

Warto wiedzieć

[Pionierskie badania dotyczące natury odruchów były prowadzone na psach w początku XX w. przez rosyjskiego fizjologa - Iwana Pawłowa. Uczony ten wykazał, że odruch warunkowy powstaje w wyniku uczenia się.

Za to oraz inne przełomowe odkrycia został on w 1904 r. uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie medycyny.

►    Komórki receptorowe zapewniają organizmowi wrażliwość na różne bodźce.

►    p^iruch jest automatyczną reakcją organizmu na działanie bodźca; stanowi on r trwałe połączenie receptora i efektora za pośrednictwem dróg nerwowych czucio-; I wych i ruchowych.

►    Wyróżnią śi^ odruchy bezwarunkowe (wrodzone) i warunkowe (nabyte).

►    Odruchy bezwarunkowe to stałe i niezmienne reakcje chroniące przede wszystkim ; organizm przed uszkodzeniem.

►    W ciągu życia człowieka, na skutek indywidualnych doświadczeń, wykształcają się od ru chy waru n kowe.

jJUiUUB

1.    Przedstaw drogę impulsu nerwowego w czasie reakcji odruchowej.

2.    Porównaj mechanizm odruchu warunkowego i bezwarunkowego. Podaj przykłady obu [ rodzajów odruchów.

3.    Wykaż obronne znaczenie odruchów bezwarunkowych, pozwalających na uniknięcie [ uszkodzenia organizmu.

vww.wsip.pl