skanuj0032 (25)

Układ nerwowy 18*

Tabela 43.1. Wybrane przykłady wyda-[rzeń najbardziej stresogennych dla człowieka (w skali 1-100)

Wydarzenie	Umowny ! poziom | stresu
Śmierć małżonka	100
Rozwód	73
Separacja	65
Kara więzienia	63
Śmierć bliskiego członka rodziny	63
Obrażenia ciała lub choroba własna	53
Zawarcie małżeństwa	50
Zwolnienie z pracy	47
Przejście na emeryturę	45
j Zmiana zawodu	36
Kłótnia małżeńska	35
i Wysoki kredyt hipoteczny	31
Wyprowadzenie się z domu syna lub córki	29
Rozpoczęcie lub ukończenie szkoły przez dzieci	26
Trudne kontakty z szefem	23
Zmiana miejsca zamieszkania	20
Zmiana szkoły	20
jZmiana w życiu towarzyskim	8

STRES KRÓTKOTRWAŁY

STRES DŁUGOTRWAŁY

FAZA MOBILIZACJI

reakcja fizjologiczna ■ reakcja psychologiczna ■ zmiany w zachowaniu

ł

POWROT

DŁUGOTRWAŁE

ZABURZENIE

NORMALNEGO

FUNKOONOWANIA

CHOROBA

t. Ryc. 43.1. Reakcja organizmu na stres

FAZA KRYTYCZNA FAZA DESTRUKCJI

~T~

ŚMIERĆ

| Stres najogólniej można określić jako | niespecyficzną reakcję organizmu na i wszelkie stawiane mu zadania.

Na działanie czynników stresogennych organizm człowieka reaguje zespołem charakterystycznych zmian zarówno fizjologicznych, jak i psychicznych, a także związanych z zachowaniem (ryc. 43.1).

j W stresie krótkotrwałym, wywołanym niewielkim natężeniem stresora, występuje I faza mobilizacji organizmu, po której organizm odpoczywa i wraca do normy. Nato-I miast w stresie długotrwałym, wywołanym dużym natężeniem czynnika stresogen-I nego, po fazie mobilizacji następuje faza krytyczna i faza destrukcji organizmu.

Pierwsza faza reakcji fizjologicznej na stres - faza mobilizacji - jest stanem przygotowującym organizm do walki lub ucieczki. Jej efektem jest wydzielanie adrenaliny przez rdzeń nadnerczy i kortyzolu przez korę nadnerczy.

2

www.wsip.pl