skanuj0012 (45)

Spójrzmy się np. na różne drogi rozpuszczania CdS:

1° CdS + 2 H* ^ Cd²' + H₂ST

Tak zapisać możemy rozpuszczanie w mocnym nieutleniającym i niekompleksującym kwasie (np. rozcieńczony HC10₄).

2° CdS+ 4 X' 2 [CdX₄]²' + S²~

Rozpuszczanie to jest wynikiem tworzenia się kompleksów z halogenkami (X" oznacza tu CP, BP lub r). Jony S^2- powstające jako produkt wskazują, że pH > 7 (roztwór niekwaśny).

3° CdS +2IP + 4CP Pl [CdCI₄]²' + H₂St

Rozpuszczanie w 2h-3M (lub bardziej stężonym) roztworze HC1 jest sumą 1° i 2° działania

T

4° 3CdS +2N0₃' + 8H^ł -> 3 Cd^2ł + 2NOt+ 3 S° + 4H₂0

CdS Ji Cd²⁺ +S° + 2 e    3

NO.P + 4 H⁴ + 3 e ^ N0T + 2H₂0    2

Już rozcieńczony HNO3 powoduje nieodwracalne utlenienie jonów siarczkowych: S(-II) —> S“ + 2e, a jony Cd²⁺ gromadzą się w roztworze (aniony NO3' nie wykazują praktycznie zdolności kompleksujących).

W przypadku kationów redukujących, możliwe jest także ich utlenienie (patrz np. Cu?S. AsiSii:

3CU2S + 4NOJ-+ 16H⁺ -> 6 Cu²⁺ + 3 S° + 4 NOT + 8 H₂0

Cu,S żt 2 Cu²⁺ + S” + 4 e 3

NO3’ + 4I P + 3 e £ N0t + 2H₂0    4

Użycie HN0₃ stężonego (lub wody królewskiej) przy równoczesnym ogrzewaniu, prowadzi czasami do utlenienia siarki, aż do jonu SO^^-, jak w przypadku As_?S-. Reakcja połówkowa ma wówczas postać:

ĄS2S3 + 20 H₂0 i 2 AsO^³' + 3 SO<t²‘ + 40 H⁺ + 28 e

Działanie wody królewskiej (lcz.obj.stęż.HNC>3+ 3 cz.obj.stęż.HCl) jest silnie utleniające (HNOj) i zarazem kompleksujące (HC1). Jej użycie jest szczególnie celowe, gdy powstający kation tworzy trwale kompleksy chlorkowe. Ma to miejsce w przypadku HgS, najtrudniej rozpuszczalnego siarczku. Reakcję połówkową utleniania możemy zapisać jako:

T

HgS + 4C1~ -> [HgCl₄]^2- + S° + 2 e

Wśród trudno rozpuszczalnych siarczków, z którymi stykamy się w 1, 2 i 3 grupie kationów, możemy wyróżnić:

1)    "typowe” czyli rozpuszczalne w kwasach, a nierozpuszczalne w zasadach oraz

2) ”nietypowe” czyli rozpuszczalne w zasadach.

Mówiąc o siarczkach zasadowych „typowe”, mam na myśli ich częstsze występowanie.

Siarczkami „nietypowymi” czyli kwasowymi, są przede wszystkim As?S< i ĄS2S3 oraz Sb₂S₅ Sb;Si i SnS?.

Siarczek cyny(II) SnS jest nierozpuszczalny w zasadach (np. KOH), ale jeżeli utlenimy go w tym środowisku, to produkty reakcji będą takie same jak w przypadku SnS?. Do reakcji tej wkrótce powrócimy.

23