skanuj0019 (80)

zaufania. Wejście danej partii w skład gabinetu oznacza, zatem przyjęcie na siebie odpowiedzialności za jej dalsze losy wyborcze.

3. Sprawowanie władzy wykonawczej przez jedną osobę wiąże się ściśle z kwestią przywództwa politycznego. Z tego punktu widzenia władza wykonawcza może być    traktowana jako przejaw

instytucjonalizacji przywództwa na poziomie państwowym. Zwycięzca w rywalizacji o stanowisko prezydenta lub premiera staje, bowiem na czele państwa, należy do kręgu przywódców politycznych kontynentu i świata. Istotne jest, zatem to w ramach, jakich struktur władzy wykonawczej urzeczywistnia się faktyczne przywództwo polityczne.

•    Jeśli przywódcąjest wyłaniany w wyniku wyborów powszechnych prezydent, mamy do czynienia ze stabilizacją przywództwa, może ono zostać zakwestionowane jedynie w wyniku kolejnej elekcji.

•    Jeśli przywódcąjest premier, sytuacja staje się bardziej złożona. Jego siła jest zależna nie tylko od poparcia. Często zaś również od uznania koalicyjnych partnerów.

Podmioty władzy wykonawczej mogą być kolegialne lub jednoosobowe:

Kolegialne - tworzą przede wszystkim gabinety, solidarnie odpowiadające za swą działalność przed parlamentem.

Jednoosobowe - monarchowie, prezydenci i premierzy, choć zakres ich władzy bywa zróżnicowany. Europejskie monarchie występują tylko w zachodniej części kontynentu - Wielka Brytania, Dania, Szwecja, Norwegia, Holandia, Belgia, Luksemburg, Hiszpania, Lichtenstein, Monako. Z wyjątkiem księstw Lichtensteinu i Monako, faktyczna władza wykonawcza należy w tych krajach do rządów. W pozostałych państwach egzekutywa ma charakter:

•    monistyczny - Cypr, USA - władzę wykonawczą sprawuje prezydent.

•    dualistyczny - tworzą ją dwa odrębne organy - prezydent oraz rząd z premierem na czele. Dualistyczną strukturę władzy wykonawczej różnicuje sposób obioru prezydenta oraz relacje między prezydentem i rządem, które mogą przybrać postać: faktycznej dominacji prezydenta — Francja (z wyjątkiem okresów koabitacji), Finlandia (do 1999), Chorwacja (do 1999), Serbia do 2000), Rosja, Ukraina. Równoległej aktywności prezydenta i rządu - Grecja, Francja (okres koabitacji), Portugalia, Włochy, Litwa, Polska, Rumunia, Słowenia. Bądź faktycznej dominacji rządu - Austria, Finlandia (po roku 1999), Irlandia, RFN. Czechy, Estonia, Łotwa, Słowenia (do 1998), Węgiy.

SYSTEM POLITYCZNY

1. Trudności w zdefiniowaniu systemu politycznego wynikają z dwóch okoliczności:

a)    skłonność do nadużywania słowa „system” na oznaczenie wszystkich zbiorów dających się empirycznie stwierdzić stosunków społecznych

b)    z głębokich różnic w rozumieniu polityki

ZGODA pojęcie odnosi się do sfery władzy publicznej i obejmuje całokształt mechanizmów funkcjonujących w jej obszarze

2. System polityczny stanowi wyodrębnioną analitycznie całość o złożonej strukturze, umiejscowioną w wielowymiarowym otoczeniu, z którego"czerpi^mfon^cfeTenergię, przetwarzają i oddziałuje na to środowisko - również.za pomocą informacji Penergii.

-    informacje i energia dostarczane są do systemu ża pomocą zespołu wejść

-    natomiast do otoczenia za pomocą wyjść

3.    Gł6wnóvwIąś'eiwość^&ystenuL.poljtvcznego .to zdolność przetrwania -> utrzymanie równowagi miedzy swym stanem wewnętrznym a stanem otoczenia, określana mianem homeostazy.

4.    Rudejście systemowe - 3 cele:

=> Zapewnić obiektywizacje wyniku badawczego (uniknięcie wartościowania)

=> Dążenie analizy systemowej do całościowego, holistycznego a jednocześnie dynamicznego ujmowania przedmiotu badania"(3^eniozTiWO'ś'Ć^ró~girOż'Owania)“

=> Analiza systemowa stawia sobie za cel w miarę precyzyjne wyodrębnienie przedmiotu badana, od tycITzjawisE,"^procesów, zachowań, które stanowią jego otoczenie.

16