skanuj0001

Joanna Czernichowska

VII. ZANIECZYSZCZENIA ATMOSFERYCZNE (POLUTANTY)

Skład masowy atmosfery jest podobny na całej Ziemi dzięki występowaniu intensywnych zjawisk mieszania⁹⁰. Dolna część atmosfery, zwana troposferąjest dobrze mieszana w wyniku konwekcji, powyżej istnieje mniejsza podatność na mieszanie się atmosfery w kierunku pionowym: w stratosferze wyraźnie zaznaczają się warstwy - na tych wysokościach zaznacza się dobrze znana i opisana warstwa ozonowa. Atmosfera składa się głównie z azotu i tlenu, z małą domieszką argonu; woda jest również ważnym składnikiem, ale jej ilość ulega znacznym zmianom - w atmosferze jako całości, stężenie wody zależy od temperatury. Dwutlenek węgla występuje na ogół w stężeniu znacznie mniejszym, niż spodziewany, podobnie jak wiele stosunkowo biernych, tzn. nicrcaktywnych gazów śladowych. Poza wodą i dwutlenkiem węgla, stężenie większości gazów w atmosferze pozostaje stałe.

GAZ	STĘŻENIE
AZOT	78.084%
TLEN	20.946%
ARGON	0,934%
PARA WODNA	0,5-4 %
DWUTLENEK WĘGLA	360.000 PPM
NEON	18.180 PPM
HEL	5.240 PPM
METAN	1,700 PPM
KRYPTON	1,140 PPM
WODÓR	0,500 PPM
KSENON	0,087 PPM

Ogólny skład niezanieczyszczonego powietrza atmosferycznego / wg. Brimblecombe, 1986

Dla konserwatorów dzieł sztuki istotny jest stopień zagrożenia zanieczyszczeniami atmosferycznymi, generalnie niewskazanymi dla eksponatów muzealnych, pomników i innych obiektów dziedzictwa; ten rodzaj zagrożenia jest szczególnie wysoki w strefach przemysłowych i w dużych miastach. Efekt destrukcyjny zanieczyszczeń atmosferycznych wzmaga się w powiązaniu z niszczącym działaniem czynników klimatycznych i świetlnych (i odwrotnie - tempo zniszczeń fotochemicznych ulega przyspieszeniu w obecności gazów i zanieczyszczeń).

Dopuszczalna norma zanieczyszczeń dla powietrza atmosferycznego wynosi 0,6 mg / m⁵.

Szczególnie niebezpieczne są tzw. kwaśne deszcze i mgły, które ułatwiają migrację szkodliwych substancji i pyłów, powodują kwaśne zawilgocenia; należy pamiętać, że podwyższona wilgotność wzmaga reaktywność materiałów.

W poszczególnych rejonach każdego kraju istnieją odpowiednie ośrodki badania zanieczyszczeń atmosferycznych (pracownie), określające rodzaj i stopień zanieczyszczeń charakterystycznych dla danego rejonu⁹¹; do ich obowiązków należą również działania

⁹⁰    Mieszanie poziome spowodowane ruchem obrotowym Ziemi i mieszanie pionowe - głównie wskutek ogrzewania powierzchni Ziemi promieniowaniem słonecznym.

⁹¹    Stężenia podstawowych szkodliwych substancji są oznaczane na poziomie milionowych części grama na metr sześcienny powietrza. Niektóre substancje, np. dioksyny są rakotwórcze już w tysiąckrotnie mniejszych