Brak jednomyślności w ustalaniu celów wychowań i a
Potrzeba celów wychowania cieszących się powszechną akceptacją
^wszystkich przeciw wszystkim (helium omnium contra omnes) była-W n ieun ikn i ona”.
niedomówienia w stanowieniu i formułowaniu celów wychowania
| W teorii wychowania nie ma dotąd jednomyślności zarówno co do ■gólnych (ostatecznych), jak i etapowych (cząstkowych) celów wycho-HjBawęzych. Stanowione i formułowane są przeważnie z punktu widze-^■wyznawanego przez jej przedstawicieli światopoglądu czy preferowanych przez nich wartości, a nierzadko także podzielanych przekonań H%ijnych.
Hfzęsto postulowane cele wychowania — zwłaszcza te najogólniejsze, jak „wielostronny rozwój” lub „dzielność fizyczna, duchowa Społeczna” — wydają się z pozoru wspólne dla wszystkich osób, które ■ęna nie powołują. W gruncie rzeczy jednak przypisuje się im zgoła teStne treści. Zależy to często od sposobu uzasadnienia. Na przykład stanowione i formułowane dla potrzeb wychowania chrześcijań-Hfego znajdują swe uzasadnienie w podstawowych zasadach wiary, Hszególnie związanych z dwoma pierwszymi Przykazaniami Miłości, tf- z nakazem miłości Boga i bliźnich. Potwierdzenia słuszności celów Behowawczych głoszonych na użytek wychowania laickiego poszu-■ge się zaś szczególnie w idei humanizmu czy humanitaryzmu, poz-■pwionej przesłanek religijnych. Inne jest więc rozumienie celów ^phpwania, nawet tych o podobnym lub takim samym brzmieniu, ^wypadku głoszenia ich w ramach wychowania chrześcijańskiego ^Haickiego.
K Z drugiej strony trudno byłoby zaprzeczyć, iż możliwe są również wychowań i a, które nie pozostają w sprzeczności z wiarą w Boga Hi Jego negacją czy też z postawą agnostyczną. Mam na myśli cele ^phowania, które spotykają się z akceptacją zarówno osób wierzą-cyehjak i niewierzących. Podstawą stanowienia i formułowania takich ■łów jest przekonanie o ich niezbędności dla normalnego funkcjono-Rnnią człowieka, tj. bez względu na to, czy ktoś wierzy w Boga, czy ^■rzeczą Jego istnieniu lub nie ma w tej kwestii wyrobionego stano-Itiska.
p W powyższym rozumieniu celów wychowania istotne jest to, aby iyły one zgodne z powszechnie uznawanymi wartościami ogólnoludzkimi. Brak takiej zgodności dyskwalifikuje je jako wskazania godne apowszechnienia i stosowania się do nich. Dlatego niedocenianie ich
Wnioski o stanowieniu i formułowaniu celów wychowania | Ą 1