■rysowana tu koncepcja celów wychowania bynajmniej nie rości Bpetensji do nieomylności. Trudno więc byłoby ją uznać za obo-mącą czy godną upowszechnienia. Stanowi jedynce pewną iiustra-
Wgmcepcji dotyczącej celów wychowania, jakie można by ewentual-^mgkorzystać przy opracowaniu podobnych celów na własny użytek pmnieżzmyślą o stworzeniu ich rejestru dla potrzeb teorii wycho-mm i szeroko rozumianej praktyki pedagogicznej.
Wychowania w świetle trzech nurtów w moralności MSuygodności celów wychowania można poszukiwać nie tylko
mmiku nawiązywania do niektórych ich koncepcji, lecz w niemałej także do różnych rozważań teoretycznych dotyczących zacho-mipostaw, zwłaszcza moralnych, oraz moralności w ogóle. W związku Im pragnę przypomnieć trzy koncepcje moralności — w ujęciu Ma-
gDssowskiej (1936) — i zastanowić się nad tym, w jakim stopniu mgbfją się one zgodne z preferowanymi współcześnie celami wycho-Itoia. Każda z tych koncepcji dotyczy innego typu postaw źycio-Hki człowieka ijest przejawem określonego nurtu w moralności, mia-Jprkie nurtu mądrości życiowej, nurtu perfekcjonistycznego i nurtu
WWnurcie mądrości życiowej kładzie się nacisk na kon ieczność przy- Nurt mą-
mszenia ulgi w ludzkim cierpieniu. Chodzi tu o nieuniknione cier- drośdży-psie. wpisane niejako w los każdego człowieka, np. z powodu lęku ciowei
guni śmiercią, przeżywanego bólu czy utraty czegoś lub kogoś. Dlate-
^Wgfównym celem Jaki powinien—zgodnie z nurtem mądrości życio-f mej—przyświecać jednostce, jest asekurowanie się przed cierpieniem ■Am samym nabywanie umiejętności jego bezbolesnego znoszenia.
P9związku z tym zaleca się zabiegać przede wszystkim o wartości du-jak wiedza i czystość sumienia, których nic nie jest w stanie nas Hubawić. Z tego powodu zachęca się, aby nie przywiązywać się do Hpczy materialnych, ponieważ można je łatwo stracić. W wypadku nad-Hwmego do nich przywiązania człowiek staje się niewolnikiem wła-snch pragnień. Poza tym często zwraca się uwagę, że nie rzeczy jako Hiie są źródłem niepokojów czy frustracji, lecz przekonania, jakie miaich mamy. Wystarczy więc nie tyle wpłynąć na zmianę zaistnia-Wg sytuacji, ile odpowiednio przewartościować swe przekonania o niej W—aby zmniejszyć czy wręcz wyeliminować związane z nią cierpienia.
\ Nurt perfekcjonistyczny przejawia się w trosce o własną doskona- Nurt per-
bść. Doskonałym lub raczej dążącym do doskonałości nazywa się czło- fekcjoni-
wieka walczącego ze swymi skłonnościami i rozwijającego w sobie stYcznY %chy — według niego — wartościowe. Doskonałości upatruje się
W poszukiwaniu wiarygodnych celów wychowania J 3 5