220
5. Kulturowe aspekty turystyki zrównoważonej
Chociaż-podobnie jak w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii i Nowej Zelandii - w Republice Południowej Afryki większość osób uprawiających enoturystykę kieruje się przede wszystkim chęcią dokonania zakupów i spróbowania wina (po 94,9%), aż 70,6% deklarowało chęć zwiedzenia winnicy, a 53,8% zobaczenia miejsca produkcji wina [Bruwer 2003, 430]. Porównując otrzymane przez siebie wyniki badań z wynikami podobnych badań przeprowadzonych w Australii, J. Bruver zauważył, że wśród turystów południowoafrykańskich znacznie rzadziej występuje motyw poszerzenia własnej wiedzy na temat winorośli i wina (motyw ten podało aż 72% respondentów w Australii i jedynie 47% w Republice Południowej Afryki) [Bruwer 2003,430].
Jednak nie tylko względy związane wyłącznie z winem decydują o popularności turystyki winiarskiej w Republice Południowej Afryki. Turyści odwiedzający regiony winiarskie na wschód i północ od Kapsztadu mają możność odwiedzenia licznych zabytków (m.in. w założonej przez hugenotów w 1688 r. Franschhoek, która jednocześnie promuje się jako „Południowoafrykańska Stolica Jedzenia i Wina”), zjeść obiad w najstarszej w Republice Południowej Afryki (nieprzerwanie czynnej od 1802 r.) restauracji „D’Ouwe Werf Country Inn” w Stellenbosch, jak również skorzystać z możliwości gry w golfa na 35 znajdujących się na tym obszarze polach golfowych. Należy również wspomnieć, że część terenów leżących w pobliżu winnic objętych systemem „szlaków wina” w okolicach Kapsztadu należy do ogłoszonego w 2000 r. przez UNESCO rezerwatu biosfery, który zajmuje odcinek wybrzeża Oceanu Atlantyckiego wzdłuż szosy nr 27. Ponadto w odległości 120 km na północ od Kapsztadu - w pobliżu „Swartland Winę Route” - jest stanowisko „West Coast Fossil Park” z pozostałościami prehistorycznych zwierząt sprzed 5 min lat [Weinrouten in Kapstadt und im Westlichen Kap Sudafrika 2002].
Jak już wspomniano, turystyka winiarska jest powiązana nie tylko z turystyką kulturową. Winę tourism może mieć niekiedy silne powiązania z tzw. ekoturystyką, rozumianą w tym przypadku jako forma aktywności wynikająca z zainteresowania turystów przyrodą (czyli uprawiających turystykę przyrodniczą) [Kowalczyk 2003]. Ponadto wielu teoretyków turystyki, jak również osoby zajmujące się promocją turystyczną i świadczeniem usług turystycznych, zwracają uwagę na to, iż turystyka winiarska może być ściśle związana z aktywnym wypoczynkiem, a więc może być bliska tzw. turystyce kwalifikowanej (inaczej turystyce aktywnej). Jak podaje N. Morphet [2002], odwiedzanie winnic i miejsc produkcji wina wiąże się często z turystyką rowerową, która bez wątpienia jest jedną z najczęściej uprawianych from turystyki kwalifikowanej. Dowodzi tego praktyka i np. na południu Moraw (Czechy) szlaki wytyczone z myślą o osobach uprawiających turystykę rowerową są w wielu przypadkach jednocześnie trasami dla osób zainteresowanych turystyką winiarską (są one oznaczane jako „YINARska stez-ka”). Podobnie jest w Austrii, Francji, Hiszpanii, Nowej Zelandii, Australii i w niektórych rejonach Stanów Zjednoczonych (np. stany Kalifornia, Kolorado, Nowy Jork, Waszyngton). O znaczeniu, jakie przywiązuje się do integracji turystyki rowerowej z turystyką winiarską może świadczyć koncepcja wytyczenia Uczącej 3653 km międzynarodowej trasy rowerowej, która ma łączyć dolinę Loary z wybrzeżem Morza Czarnego (ang. „The Winę and Gourmet Route”) i która ma przebiegać przez regiony uprawy