skanuj0046

niki. Poszerzony wachlarz metod wiąże się z wątpliwością™ diagnostycznymi, podejrzeniem np. organicznych zmian mózg™ zaburzeń genetycznych, hormonalnych.

Rozdział VIII

Psychologiczna opinia , sądowo-seksuologiczna

W piśmiennictwie coraz częściej spotyka się postulat zwięla I szenia roli biegłego psychologa w opiniowaniu, omawiane sa efekty jego pracy w roli biegłego (Kaflik i Nanys 1980, Gapili 1982, 1983, Leśniak R. i E. 1983, Stanik 1983, Górski 1983, Szfl musik 1983).

Biegły psycholog w orzecznictwie sądowo-seksuologicznyrH spełnia rolę samodzielnego biegłego, który szerzej omawia oso* bowość osoby badanej, motywy jej zachowania in tempore crm minę, zakres poczytalności. W wielu wypadkach opinia biegłej [ mpże ujawniać organiczne, psychogenne bądź socjogenne tło zaj burzeń seksualnych.

Pomoc ze strony biegłego psychologa w wielu przypadkach może być niezbędna, a w wielu innych może wspomagać opinia biegłego seksuologa, zwłaszcza gdy nie dysponuje on odpowie™ nią wiedzą z zakresu psychopatologii oraz psychogennych cza socjogennych uwarunkowań zachowań seksualnych.

Coraz częściej w opiniowaniu przestępczości seksualnej spoty! ka się zespół biegłych psychiatrów, psychologów i seksuologów^ I których opinie są dla sądu wartościowym materiałem rzucaj ącynH światło na osobowość sprawcy czynu i motywy jego postępowania®

Biegły psycholog, odpowiednio przeszkolony i doświadczonej poza wachlarzem testów, innych metod badania, dysponuje ról wnież umiejętnością właściwej obserwacji i analizy psychologa cznej materiałów zawartych w aktach sprawy. Także w niektoi rych sprawach rozwodowych opinia biegłego psychologa możl ujawnić relacje między partnerami, mechanizmy rozpadu więzi seksualnej i uczuciowej, a także strukturę więzi rodzinnych. Ta praktyka jest coraz częściej spotykana w wyniku korzystanil przez sądy m.in. z usług ośrodków rodzinno-diagnostycznych. 1

Rozdział IX

Opinia    ^

sądowo-seksuologiczna

I Opinia sporządzona przez biegłego seksuologa składa się •B typowych następujących części:

nagłówek: zawiera informacje, dla kogo i na czyje zlecenie I została sporządzona opinia, kogo dotyczy (imię, nazwisko,

F imiona rodziców, data i miejsce urodzenia, pochodzenie, wy-ł kształcenie, zawód, stan cywilny), przez kogo została sporzą-

l dzona i gdzie (na podstawie badania ambulatoryjnego w.....,

l obserwacji w.....), sygnaturę akt sprawy i datę sporządzenia

I opinii,

|k- dane z akt sprawy: dane z postanowienia sądu czy prokuratury (pytania kierowane do biegłego), wyciąg z akt sprawy, dokumentacji lekarskiej i psychologicznej znajdującej się w aktach sprawy, z innych danych, którymi dysponował biegły (np. informacje z innych akt sprawy),

■— dane z przeprowadzonych badań seksuologicznych: zapis wywiadu, opis stosowanych metod oraz treść i wyniki badania, wyniki badania somatycznego i badań laboratoryjnych, opis zachowania się osoby badanej w trakcie badania,

— wnioski i ich uzasadnienie: rozpoznanie, odpowiedź n_a pytania sądu czy prokuratury, ich uzasadnienie.

Dla sądu czy prokuratury najważniejsza jest ta ostatnia część opinii biegłego, podobnie jak dla osoby badanej oraz jej obrońcy. Właściwie sformułowane wnioski powinny być jasne, przejrzyste, zrozumiałe dla osób nie będących przecież specjalistami w tej dziedzinie.

W przypadku gdy biegły ma pełną wiedzę o osobie i przedmiocie sprawy, wnioski mogą być formułowane w sposób zdecydowany. Mogą być również alternatywne, jeżeli badanie nie dó-Starczyło jednoznacznych danych. Może się także zdarzyć, iż biegły nie jest w stanie się wypowiedzieć lub nie jest w stanie odpowiedzieć na sformułowane pytania, ponieważ przekraczają zakres jego wiedzy i doświadczenia. We wnioskach biegły może również stwierdzić potrzebę uzupełnienia opinii przez powołanie innych biegłych, skierowanie osoby baćlanej na obserwację szpitalną itp.

Uzasadnienie wniosków musi opierać się na materiałach

148

149