skanuj0050 (50)

Metody pomocy

Techniki behawioralne

Założeniem leżącym u podstaw stosowania metod behawioralnych jest nauka nawyków, której efekt zależny jest od rodzaju oddziaływań najbliższego środowiska dziecka.

Na podkreślenie zasługują dwa elementy:

•    modelowanie zachowań, czyli „uczenie” własnym przykładem;

•    nagradzanie zachowań właściwych — wzmacnianie i niwelowanie zachowań niewłaściwych poprzez brak nagrody (wygaszanie).

Osoba wspierająca dziecko nie opiera swojej pracy tylko na ocenie efektów jego działań, ale pokazuje, prezentuje sposoby pracy czy rodzaje zachowań, doradza, wyjaśnia, organizuje sytuacje edukacyjne, wyznacza zadania, nagradza właściwe zachowania.

Techniki behawioralne koncentrują się na konkretnych zachowaniach i umiejętnościach. Ich efekt uzależniony jest od systematyczności, konsekwencji i właściwego stosowania przez dorosłego wzmocnień zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Są one bardzo przydatne w pracy z dziećmi z FAS, które mają szczególne „zapotrzebowanie” na jasność, konkretność, prostotę, powtarzalność. One do sprawnego funkcjonowania potrzebują „instrukcji”, których dostarcza m.in. stosowanie technik behawioralnych. Przy ich stosowaniu należy jednak wykorzystywać zasadę stopniowalności, g. nie wszystko od razu, na przykład nie można od początku oczekiwać opanowania całego nawyku.

Techniki behawioralne przyczyniają się do polepszenia sytuacji społecznej dziecka - ono samo wie, jak ma się zachować, co robić (minimalizacja zachowań zagrażających, nieskutecznych), co spotyka się z pozytywną reakcją otoczenia (wzmocnienie), a w konsekwencji zwiększa się szansa na powtarzanie właśnie takich zachowań.

Kinezjologia edukacyjna

Dzieci z FAS sprawiają wrażenie sprawnych ruchowo, kiedy jednak przyjrzymy się'-im bardziej, to widać, że jest to na ogół ruch ograniczony, ich sprawność jest wybiórcza. To odzwierciedla ich stan neuroanatomiczny, na poprawę którego może wpływać; kinezjologia edukacyjna - metoda opracowana przez E i G. Dennisonów, nazywana też gimnastyką umysłu. Podstawowym jej celem jest zintegrowanie funkcji mózgu poprzez; zestaw ćwiczeń ruchowych. Zgodnie z założeniami kinegologii edukacyjnej, uczenie się i myślenie jest złożonym procesem całego ciała i mózgu, które wzajemnie na siebie oddziałują. Mózg stymulowany jest poprzez ruch i dotyk, a cały program ukierunkowany⁵ jest na poprawę sprawności uczenia się poprzez lepsze funkcjonowanie całego mózgu, ; Odpowiedni, dopasowany do potrzeb dziecka zestaw ćwiczeń ruchowych rozwija określone części i sprzyja integracji jego funkcji. Bardzo ważna jest tu praca całego ciała. Mózg jest stymulowany nie tylko przez słowa (przekazywaną wiedzę), wzrok (widzę „przeczytaną” czy „zobaczoną”), lecz taką samą wartość stymulacyjną (a u części ludzi nawet wyższą) ma ruch - uczenie się i myślenie jest efektem pracy mózgu i całego ciała.