200 ŚREDNIOWIECZNA PIEŚŃ RELIGIJNA POLSKA
By mu mogli list otjąć,
230 A wżdy mu go nie mogli otjąć,
Eżby ale poznali mało,
Co by na tym liście stało.
Jedno przyszła żona jego,
A (w)ści(ą)gła rękę do niego,
235 Eż jej w rękę upadł list,
Przeto, iż był jeden do drugiego czyst.
A gdy ten list oglądano,
Natemieście uznano,
Iż był syn Eufamijanow,
240 A księdza rzymskiego cesarzow.
A gdy to ociec (. . . . . . .)
V. 2 DOROTO, CNA DZIEWKO CZYSTA
Średniowieczna pieśń-legenda o św. Dorocie, napisana osobliwym językiem polsko-czeskim. Rękopiśmienny przekaz utworu odkrył Aleksander Bruckner w kodeksie niegdyś Załuskich, później Biblioteki Narodowej w Warszawie, sygn. IF. 396 (spalony w 1944 r.). Kodeks zawierał łacińskie kazania niedzielne Jakuba de Yoragine z wieku XIV. Na ostatniej (pergaminowej)
w. 229 otjąć — odjąć, odebrać, w. 231 eżby- iżby; ale - jednak, w. 233jedno — skoro tylko, w. 234 wściągnąć - wyciągnąć, w. 235 eż-aż, oto. w. 236 czyst - czysty, w. 238 uznać - poznać, spostrzec, w. 240 cesarzow - chyba winno być: cesarza, po w. 241 Końca brak. Następna karta rękopisu jest pusta; widocznie pisarz zostawił wolne miejsce na dokończenie utworu, ale zamiaru nie wykonał.
karcie verso znajdował się tekst polskiej legendy o św. Dorocie, zapisany ok. 1420. Pieśń opublikował A. Bruckner, Neue Quel-len zur Geschichte der polnischen Sprache und Literatur, ID: Dorotheenłegende, Archiv fur Slavische Phi lo logie, t. XIV: 1892, s. 507-512.
Poprzednie wydanie: Polskie wierszowane legendy średniowieczne, s. 186-192 (podział na strofy według tego wyd.).
DE SANCTA DOROTHEA
„Doroto, cna dziewko czysta,
Ciebie czci cyrkiew św(ięta),
Boś ty panna wyborna Bogiem [sławiena] zwolona.
5 O twej krasie, o twej czystości Nie moż żądny wypisaci,
Jim(i) jeś ty ozdobiena,
Krystem ślibiena.
Radujęcy (się) z chocim swym,
10 Pomożyż nam zde (h)rzesznym K wiecznej radości.
V. 2 DOROTO, CNA DZIEWKO CZYSTA przed w. 1 - „O świętej Dorocie”, w. 1 cna - cnotliwa, w. 2 cyrkiew - kościół.
w. 4 zwolona - wybrana; wyraźna reminiscencja z Bogurodzicy. w. 5 krasa - piękność, w. 6 - nie może nikt opisać.
w. 8 ślibiena - wyraz na pół spolonizowany z czes. snubena - poślubiona.
w. 9 z chocim (czes.) - z małżonkiem, oblubieńcem, w. 10 - pomóż nam, bardzo grzesznym.