skanuj0087 (22)

208 MAGDALENA GORCZYŃSKA

Wykorzystanie istniejącego potencjału do rozwoju funkcji turystycznej w mieście może stać się wielkim sukcesem. Jednak z drugiej strony, należy pamiętać o negatywnych następstwach wzmożonego ruchu turystycznego, dotykających mieszkańców danego miasta. Wymienia się wśród nich (Piccinato 1992, van der Borg i in. 1996) m. in.: zatłoczenie ulic i problemy z parkowaniem, zaśmiecenie, wszechobecne „fast-foody” skierowane na obsługę turystów, wandalizm, wzrost przestępczości, etc.

Rozwój turystyki miejskiej w oparciu o dziedzictwo kulturowe odbywa się w różnym stopniu w poszczególnych ośrodkach. Jak wskazuje M. Baczwarow (1999), w dużych miastach, turystyka (kulturowa) jest funkcją komplementarną. Natomiast w mniejszych ośrodkach, gdzie powiązania gospodarki z potencjałem histo-iyczno-kulturowym są znaczne (autor przytacza przykłady: Wenecji, Salzburga, Canterbury, Poczdamu oraz Torunia, Zamościa, Kazimierza Dolnego, Gniezna, Malborka, etc.), funkcja turystyczna jest wiodącym lub jednym z głównych sektorów gospodarki miasta. Takie ośrodki, M. Baczwarow nazywa miastami kultury.

Ożywienie miast poprzez wykorzystanie potencjału dziedzictwa kulturowego wymaga zastosowania odpowiedniej strategii rewitalizacji, która uwzględnia lokalne możliwości i warunki. Obok ochrony konserwatorskiej, istotnym elementem jest szczegółowe określenie rodzajów działalności, które mogą być wprowadzone na rewitalizowanych obszarach, cech zabudowy (wielkości, stylu, wystroju), czy też typu rewaloryzacji dawnej zabudowy poprzemysłowej czy po-portowej (np. w Glasgow (Zuziak 1997) w dawnych magazynach umieszczono restauracje, specjalistyczne sklepy, kluby teatralne, ośrodki mody, etc.).

Opisując rewitalizację miast, w których rozwija się turystykę kulturową nie sposób nie wspomnieć o potrzebie promocji nowego wizerunku. Wprowadzone zmiany nie zostaną zauważone bez odpowiednich działań na rzecz ich upowszechnienia. W zależności od dominującej w mieście funkcji, zastosowane zostaną rozmaite narzędzia marketingowe. W przypadku ośrodków, które opierają swój nowy wizerunek o dziedzictwo kulturowe, pomocny może okazać się tytuł Europejskiej Stolicy Kultury.

Od 1985 r., pod auspicjami Komisji Europejskiej, miastom europejskim przyznawany jest tytuł Europejskiego Miasta Kultury (a od 2005 r. - Europejskiej Stolicy Kultury). Program ten jest szansą na rozwinięcie lub wzbogacę nie

³ Czasem w jednym roku dwa miasta jednocześnie uczestniczą w programie, np. w 2004 r. - Genua i Lille, w 2002 r. - Brugia i Salamanka, w 2001 r. - Rotterdam i Oporto. Wyjątkiem był 2000 r., gdy do programu przyjęto aż 9 miast - Awinion, Bergen, Bolonię, Brukselę, Helsinki, Kraków, Pragę, Rejkjawik i Santiago de Compostela.