skanuj0236 (4)

spoczynkowej). Ze względu na konieczność ustalania wartości tych współczynników dla konkretnych łożysk (zarówno pod względem rodzaju, jak i wielkości łożyska), obliczanie i dobór łożysk należy wykonywać z użyciem odpowiednich tablic z katalogu.

PRZYKŁAD 10.4. Dobrać łożysko kulkowe zwykłe o średnicy otworu d = 90 mm, pracujące

z prędkością obrotową n = 800 obr/min i obciążone siłą poprzeczną F_r = 9,5 kN = 950 daN oraz siłą wzdłużną F_a = 3,8 kN = 380 daN; żądana trwałość łożyska wynosi L_h= 12 500 h.

Rozwiązanie

Z tablicy 10.5 odczytujemy: dla n = 800 obr/min i L_h = 12 500 h

stąd

C = 8,43 F = 8,43 -9,5 » 80,1 kN = 8010 daN

Z katalogu dobieramy wstępnie łożysko 6218, dla którego C = 9570 daN oraz C₀ = 6200 daN (łożysko 6018 ma za małą nośność: C = 5850 daN).

Ustalamy wartość współczynnika e. Dla wartości odczytujemy z tablic w katalogu: dla FJC₀ = 0,0613, e = 0,3538.

Sprawdzamy, czy należy uwzględnić siłę wzdłużną. Ponieważ

F 380

— =-= 0,4 >e

F_r 950

należy obliczyć obciążenie zastępcze. Z katalogu: dla e = 0,3538 — X = 0,56; Y= 1,531. Mamy więc

F = X F_r+Y-F_a = 0,56-950+1,531-380 = 1113,78 daN Wymaganą nośność ruchową łożyska obliczamy wg wzoru 10.10

c =

WnF³ 16 600

12 500-800-1113,78³

16 60

9407 daN

Dobrane wstępnie łożysko (6218) spełnia żądane warunki, ponieważ C = 9407 daN < 9570 daN, tj. nie przekracza nośności ruchowej podanej w katalogu dla danego łożyska.

Uwaga: przy wyznaczaniu wartości e oraz Y wg tablic w katalogu stosowano interpolację liniową.

Osadzanie łożysk tocznych na wałach i w korpusach maszyn. Pełne wykorzystanie zalet łożysk tocznych zależy zarówno od dobrania łożysk odpowiednich dla danych warunków pracy, jak i od właściwego osadzenia

236